Notaları dizek üzerinde isimlendirmek için anahtarlar vardır. Bunlardan biri sol anahtarıdır. Sol anahtarı dizeğin en başına yazılır. Dizeğin ikinci çizgisine adını verir.
Sol anahtarı, portenin (dizek) ikinci çizgisi üzerine konulan ve çizgiye adını veren anahtar. Portenin 2. çizgisinden başlayıp bu çizgiye adını veren ve ince sesleri göstermeye yarayan bir anahtardır. Tiz seslerin gösteriminde kullanılır.
Müzik portesi üzerinde farklı notalar belli çizgiler doğrultusunda dikkatli bir şekilde çizilir. Her birinin porte üzerinde ayrı görevleri bulunmaktadır. Portenin alttan iki sırasından başlayarak çizilen notaya sol anahtarı denmektedir. Böylece ikinci çizginin üzerindeki nota sol anahtar adını alır.
Sol anahtarı müzik eğitiminin temel taşlarındandır. Birçoğumuz eğitim hayatında karşısına çıkan sol anahtarı, müzik anahtarlarının en çok bilinenidir. Özellikle ortaokul eğitiminde çizmesi bir hayli zor olan sol anahtarı, ayrıca 100 TL'nin arkasında yer alan bestekar Buhurizade Mustafa Itri'yi tanıtmak için kullanılan bir simgedir.
Sol anahtarı, 10. yüzyılın ortalarında ortaya çıktığını tahmin edilen anahtarın hâlâ kimin tarafından bulunduğu bilenmezken, ilk çıktığında sadece bir harf şeklindeydi.
Günümüzde ise bir simge halini alan anahtar, müzikte en çok bilenen temel simgedir. Portenin en alt ikinci çizgisinden çizilmeye başlayan anahtar, notaların sol yüksekliğinde olacağını gösteren bir işarettir.