Sokak Dinleme Metni Sayfa 155 Cevapları
HAZIRLIK ÇALIŞMALARI
1. Sınıfa getirdiğiniz gazete haberlerini arkadaşlarınızla paylaşınız. Getirdiğiniz haberlerde hangi toplumsal kuralların ihlali anlatılmıştır?
2. Otobüste, dolmuşta vb. toplu taşıma araçlarında büyüklerinize yer veriyor musunuz? Neden?
Veriyorum. Çünkü biz genciz, ayakta gidebiliriz. Fakat büyüklerimizin bazıları işe gidiyorlar veya işten geliyorlar. Bu nedenle yorgunlar. Bazıları da yaşlı oldukları için ayakta yolculuk yapamıyorlar. Ayrıca büyüklerimize olan saygımızdan toplu taşıma araçlarında büyüklerimize yer vermeliyiz.
3. İhtiyacı olan birine yardım ettiniz mi? Yaptığınız bu davranıştan sonra kendinizi nasıl hissetiniz?
Pazardan gelen, torbaları taşımakta zorlanan yaşlı bir teyzeye torbalarını taşımak için yardım etmiştim. Sorumluluğumu yerime getirdiğim ve yardıma muhtaç birine yardım ettiğim için çok mutlu olmuştum.
1. ETKİNLİK
Aşağıdaki görselleri inceleyiniz. “Sokak” adlı metinde geçen nasihatlerle ilgili olan görselleri işaretleyiniz.
Cevap: 1., 3. ve 5. resim
Sokak Dinleme Metni Sayfa 156 Cevapları
2. ETKİNLİK
Metinde geçen bazı kelimeler ve anlamları verilmiştir. Kelimeleri anlamları ile eşleştirerek bulmacayı tamamlayınız.
1. Yapılması, yerine getirilmesi, insanlık duygusu, töre ve yasa bakımından gerekli olan iş veya davranış, vazife. ÖDEV
2. Görgü. TERBİYE
3. Yürürken dayanmaya yarayan, ağaç veya metalden yapılan araç. BASTON
4. Beden, ruh ve duygu bakımlarından olgunluğa erişmiş olan. YETİŞKİN
5. Bir kimseye, bir şeye karşı dikkatli, özenli, ölçülü davranmaya sebep olan sevgi duygusu, hürmet. SAYGI
6. Görgüsü kıt, nezaketsiz. KABA
7. Yaşananları, öğrenilen konuları, bunların geçmişle ilişkisini bilinçli olarak zihinde saklama gücü, akıl. BELLEK
3. ETKİNLİK
Aşağıdaki soruları dinlediğiniz metne göre cevaplayınız.
1. Çocuğun babası, pencereden onu izlerken ne görmüştür? Çocuğa bu konudaki nasihati ne olmuştur?
Cevap: Yolda giderken bir kadına çarptığını görmüş. Sokakta yürürken dikkat etmesini, orada da ödevler olduğunu, evde davranış ve adımlarını ölçtüğü gibi sokakta da bunlara dikkat etmesi gerektiğini nasihat ediyor.
2. Çocuğun babası sokaklar için “Orası herkesin evidir.” diyerek neyi kastetmek istemiştir?
Cevap: Sokakların, insanların ortak yaşam alanı olduğunu kastetmiştir.
3. Çocuğun babasına göre bir milletin terbiyesi hakkındaki yargıya nasıl varılır? Siz, bu fikre katılıyor musunuz?
Cevap: Bir milletin terbiyesi hakkındaki yargıya sokaktaki davranışları gözlemlenerek varılır. Ben bu fikre katılıyorum. Çünkü sokakta her düşünceden insan bulunur. Bu insanların çoğunun sokakta sergilediği davranışlar, o toplumun nasıl bir terbiyeye sahip olduğu konusunda bilgi verir.
4 . Babanın oğluna verdiği nasihatler sizce tutarlı mıdır? Neden?
Cevap: Tutarlıdır. Baba, oğluna sokakta başına gelebilecek her olay karşısında nasıl davranması gerektiğini aynı düşünce doğrultusunda aktarmaktadır.
Sokak Dinleme Metni Sayfa 157 Cevapları
4. ETKİNLİK
Dinlediğiniz metnin konusunu ve ana fikrini yazınız.
Konu: Sokakta olması gereken doğru davranış şekilleri.
Ana fikir: Sokakta sergilediğimiz davranışlar aynı zamanda bizim ait olduğumuz toplumun terbiyesini de yansıtır.
5. ETKİNLİK
Sizce metnin başlığı ve içeriği arasında nasıl bir uyum vardır? Bu metni siz yazmış olsaydınız metne hangi başlıkları koyardınız?
Metinde bir insanın dışarıdayken toplum içinde nasıl davranması gerektiği konu edinilmiştir. Toplum içinde olma, sokak temsilinde yapılmıştır. Bu nedenle başlık “Sokak” olarak seçilmiştir.
Ben olsaydım bu metne “Terbiyeni Göster” başlığını koyardım.
6. ETKİNLİK
a) Metinde babanın çocuğa verdiği nasihatleri aşağıya yazınız.
- Sokakta yürürken dikkat et.
- Bir ihtiyara, kollarında çocuk bulunan bir kadına, koltuk değnekli bir sakata, bir yükün altında eğilmiş bir adama, yaşlı bir aileye rastladığın zaman onlara saygı ile yol ver.
- Kendisine araba çarpma tehlikesinin bulunduğu kimse eğer yetişkinse haber ver; çocuk ise çekip kurtar.
- Ağlayan tek bir çocuk gördüğün zaman niçin ağladığını sor.
- Yaşlı bir adamın düşürdüğü bastonu hemen yerden al.
- İki çocuk kavga ediyorsa ayır. Kavgacılar küçük değilse kalpleri yaralayan ve katılaştıran kaba davranışları görmemek için oradan uzaklaş.
- Yolunu senden soran bir yolcuya her zaman saygılı cevap ver.
- Herkese sırıtma. Gereksiz yere koşma, bağırma. Sokağa saygı duy.
b) Bu nasihatlere katılıyor musunuz? Neden?
Katılıyorum. Çünkü bu nasihatler sokakta sergilememiz gereken doğru davranışlardır.
7. ETKİNLİK
İnsanlar farklı özelliklere sahiptir. Bizi birbirimizden ayıran fiziksel (boyumuz, kilomuz vb.) ve kişisel (duygu, düşünce vb.) özelliklerimiz vardır. Kimimizin ten rengi, kültürü, dili ve dini farklıdır. Bu özellikler birimizi diğerinden önemli yapmaz. Farklılıklara saygı göstermeliyiz.
Bilge, bu sözlerle insanlara eşit davranılması ve adil olunmasını istiyor. Bilge’nin düşüncelerine katılıyor musunuz? Neden?
Katılıyorum. Çünkü hepimiz aynı dünyada yaşıyoruz. Hepimiz can taşıyoruz. Hepimizin eşit bir şekilde yaşama hakkımız vardır. Kimsenin kimseden üstünlüğü yoktur. Eğer insanları farklılıklarından dolayı adaletsiz bir şekilde yargılarsak dünyanın dengesi bozulur. Bozulan denge bütün insanların zarar görmesine neden olur. Adaletsizlikten herkes zarar görür.
Sokak Dinleme Metni Sayfa 158 Cevapları
8. ETKİNLİK
“Toplum hayatını düzenleyen kurallar olmasaydı hayat nasıl olurdu?” konusunu gruplara ayrılarak sınıfta tartışınız. Grupların bakış açılarından yola çıkarak konu hakkında genel bir yargıya ulaşınız.
Toplum hayatını düzenleyen kurallar olmasaydı, toplum içinde huzurlu bir şekilde yaşamak imkansız hale gelirdi. Herkes istediğini yapar, hak ve özgürlükler ihlal edilir, toplumdaki insanlar birbirine düşman olurdu. Sonuç olarak o toplum yok olurdu.
9. ETKİNLİK
Dinlediğiniz “Sokak” metninden hareketle yeni bir metin oluşturunuz.
ÇEVRENİ KORU
Bugün seni yediğin cips paketini çöp kutusu yerine yere attığını gördüm. Bir düşünsene; herkes çöpünü yere atarsa bu sokaklar ne hale gelir? Evde iken çöplerini yere atmadığın halde niçin sokakta buna uymuyorsun?
Okulda çevremizi korumanın önemini öğreniyorsun. Çevremizi korumazsak dünyanın ne hale geleceğini biliyorsun. Çevre kirlenirse hastalıkların yayılacağını, havanın kirlenip oksijenin azalacağını, bunun sonucunda canlıların yok olacağını da biliyorsun.
Eğer yaşamak istiyorsan yerlere çöp atma. Çöpünü çöp kutusuna at. Geri dönüşüme uygun çöplerini uygun yerlerde sakla. Yerde gördüğün bir çöpü de çöp kutusuna atmak senin ödevin. Ben atmadım deme. Çevremiz hepimizin çevresi. Kirlilik sadece çevresini korumayanları değil, hepimizi etkiler. Sen çevreni koru ki o da sana ve senden sonra gelenlere yaşam alanı sunabilsin.
BİR SONRAKİ DERSE HAZIRLIK
1. Hacivat ve Karagöz oyunları hakkında araştırma yapınız.
Bu oyunun kökeni konusunda farklı görüşler vardır. Kaynaklarda Orta Asya, İran, Hindistan’dan batıya göç eden göçmen çingeneler tarafından Anadoluya getirildiği iddia edilmekte, başka kaynaklarda Bizans Yunan kökenli olduğu fakat bu görüşleri destekleyecek sağlam kaynak bulunamamaktadır. Hatta Osmanlıya İspanya ve Portekiz’den geldiğini iddia edenlerde vardır. Tek sağlam güvenilir kaynak Yavuz Sultan Selim döneminin kaynaklarından İbni İlyas, gölge oyununun Osmanlıya 16.yy.’da Mısır’dan geldiğini yazmaktadır. İlk zamanlar Mısır gölge oyununun etkisinden çıkamayan Karagöz oyunun, şuanki biçimini 17.yy.’da aldığı ve karagöz hacıvat tiplemelerin de bu zamanda şekillendiği öne sürülmektedir.
Şimdi Gölge oyunun karakterlerini inceleyelim
Karagöz
Oyunun başrol oyuncusu Karagöz‘dür. Karagöz okumamış okuması yazması olmayan halk adamıdır. Hacıvat’ın söylediği yabancı sözleri anlamaz ya da anlamamazlıktan gelir, bu sözlere yanlış anlamlar vererek meydana çeşitli nükteler ortaya çıkarırken bir taraftan da Türkçe dil kuralları ile yabancı sözcükler kullanan Hacıvat ile dalga geçer. Karagöz her işe her olaya burnunu sokar, sokakta değilse de evinin penceresinden uzanır, ya da evin içinden seslenir hemen işe karışır. Karagöz dobra dobra konuşur, Bazen patavatsız konuşmalarından dolayı zor durumlarda kalır. Ama o bir yolunu bulup işin içinden çıkıverir. Fakir çoğu zaman işsiz, geçim sıkıntıs çeker. Hacıvat’ın verdiği veya bulduğu işlere girip çalışır. Kafasında ışkırlak adı verilen oynar bir kep vardır.
Hacıvat
Tam bir düzen ve siyaset adamıdır. Nabza göre şerbet verir, çıkarcı, eyyamcıdır. Her zaman kişisel çıkarlarını ön planda tutar. Biraz okumuşluğundan dolayı hava atmayı ukalalık yapmayı bunun için yabancı sözcüklerle konuşmayı sever. Perdeye gelen her zaman herkesi tanır, onların işlerine bakar. Alın teriyle kendi emeğiyle çalışıp kazanmaktan çok Karagöz’ü çalıştırarak onun sırtından geçinmeye bakar. Farklı oyunlarda rol icabı değişik kıyafetler giyer.
2. Günümüzde insanlar hoşça vakit geçirmek için neler yapıyor? Gözlemleyiniz.
Günümüzde insanlar hoşça vakit geçirmek için pikniğe gidiyor, alış veriş merkezlerini geziyor, sinemada film izliyor, kafelerde buluşup sohbet ediyor, evde televizyon programı izliyor, denizde ve havuzlarda yüzüyor, eğlence parklarında eğleniyor.