Soru : Demir yolu teknolojisinin henüz bugünkü düzeyde olmadığı zamanlarda, özellikle sıcak bölgelerdeki raylarda, resimdeki gibi hasarlar oluştuğu ve bu nedenle vagonların raydan çıktığı sıkça gözlemlenen olaylardandı.
Yaz aylarında yüksek gerilim telleri uzayıp sarkarak tehlike yaratmaktadır.
Sizce raylardaki ve elektrik tellerindeki bu ve buna benzer olaylar nasıl açıklanabilir?
Ödev cevabı kısaca : Raylardaki ve elektrik tellerindeki bu tür olaylar genellikle sıcak hava koşullarından kaynaklanır. Özellikle sıcak bölgelerde, güneş ışınlarının etkisiyle raylar ve elektrik telleri ısınır. Raylar genişleyerek uzar ve bu da rayların bükülmesine ve deforme olmasına neden olabilir. Elektrik telleri ise aynı şekilde uzayıp sarkabilir. Bu durumlar, demiryolu ve elektrik şebekeleri için risk oluşturabilir ve güvenlik sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle, sıcak hava koşullarında bu tür sorunların önlenmesi veya azaltılması için uygun önlemler alınmalıdır.
Raylardaki ve elektrik tellerindeki bu tür olaylar, fiziksel ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonuyla açıklanabilir. İşte bazı olası nedenler:
- Termal Genleşme: Raylar sıcak havalarda genleşir ve soğuk havalarda büzülür. Bu termal genleşme ve büzülme, rayların yerinden oynamasına veya eğrilmesine neden olabilir.
- Rayların İzolasyonu: Rayların altındaki zemindeki nem, rayların izolasyonunu azaltabilir. Bu, rayların daha kolay şekil değiştirmesine ve hasar görmesine yol açabilir.
- Elektrik Telleri ve Yüksek Gerilim Hatları: Yaz aylarında yüksek sıcaklık, elektrik tellerini uzatır ve sarkmasına neden olabilir. Bu, tellerin raylara veya diğer yapısal unsurlara temas etmesine yol açabilir.
- Bakım Eksikliği: Eski veya bakımsız raylar ve elektrik hatları daha hassastır. Düzenli bakım yapılmadığında, hasar riski artar.
- Çevresel Faktörler: Sıcak bölgelerde güneş ışığı, rüzgar ve nem gibi çevresel faktörler, raylara ve tellere zarar verebilir.
Bu tür olayları önlemek için düzenli bakım, termal genleşmeyi hesaba katan tasarım ve daha dayanıklı malzemeler kullanmak önemlidir. Ayrıca, yüksek gerilim hatlarının düzenli olarak kontrol edilmesi ve gerektiğinde onarılması gerekir.