Saygı ile ilgili atasözleri ve anlamları
Öpülecek el ısırılmaz, saygı gösterilmesi gereken kimse incitilmemelidir.
Eli boşa ağa uyur derler; eli doluya ağa buyur derler, armağansız gelen kişiye yüz verilmez, armağanla gelen kişi ise güler yüzle ve saygı ile karşılanır.
Herkes evinde ağadır, herkesin kendi evinde, kendi çevresinde saygınlığı vardır.
Ağır basar yeğni kalkar, ağırbaşlı olan, herkesten saygı görür, ağırbaşlı olmayana ise kimse değer vermez.
Ağır otur ki bey (ağa, molla) desinler, ağırbaşlı ol ki büyüğümüz diye sana saygı göstersinler.
Ahmak gelin yengeyi halayığı sanır, ahmak kimse kendisini koruyup gözeten kişiye hizmetine verilmiş biri gözüyle bakar ve saygısız davranışlarıyla onun gönlünü kırarak hizmetinden yoksun kalır.
Aklınla rezil olursun, aklınla vezir olursun, aklını iyi kullanan saygı görür, kullanmayan kendini küçük düşürür.
Alçak uçan yüce konar, yüce uçan (konan) alçak konar (uçar), alçak gönüllü olan toplum içinde saygı görür ve yücelir, kendisini herkesten üstün gören sevilmez ve toplum içinde iyi bir yer edinemez.
Köpeği dövmeli ama sahibinden utanmalı, sana sataşan kişiyi hırpalarken onu korumakta olan saygı gösterdiğin kimseyi gücendirmemeye de dikkat etmelisin.
Köpek bile yal yediği kaba pislemez, köpek bile yem yediği kaba saygılı davranırken insanın geçimini sağlayan yere, kendisine bu geçimi hazırlayan kimseye kötülük etmesi düşünülemez.
Önce baldın, pekmez oldun; şimdi para etmez oldun, davranışlarına dikkat etmeyen kişinin attığı her yanlış adım, saygınlığının biraz daha azalmasına neden olur.
Tuz ekmek hakkını bilmeyen kör olur, iyiliğini gördüğü, ekmeğini yediği kimseye karşı saygısızlık ve hainlik eden kişinin sonu iyi olmaz.
Ulular köprü olsa, basıp geçme, başkaları ezici, kırıcı davransa da sen onlara uyma, büyüklere karşı saygıda kusur etme.
Sevgi ile ilgili atasözleri ve anlamları
Allah sabırlı kulunu sever, acele etmek insanın zaafını gösterir. Zaaf ise eksik ve kusurlu birşeydir. Sabır ise olgunluk ve mükemmellik göstergesidir. Allah güzel olanı sevdiği için, sabır gösteren ve acele etmekten kaçınan kulunu da doğal olarak sever.
Allah sevdiğine dert verir, Allah, derdin kendisinden geldiğine inananları, isyan etmeyenleri, bu duruma yakınmayanları, onu dert ve cefayı çekenleri her zaman mükafatlandırır. Allah bu dünyada sadece sevdiğine dert verir, onu sınamak ister.
Ayı yavrusunu severken öldürürmüş, İnsanlar sevdiğini yerden yere vururlarmış. Biliyorsunuz ki hiçbirimiz küçük yaramaz ve sevimli çocuklara dayanamayız. Onları dövercesine sert ve haşin severiz, yanaklarını sıkar, poposuna tokat atarız. Ancak bu arada o çocuğun canını bilmeden yakarız. Bu sevgi gösterimiz tamamen iyi niyet sonrasında çokça zaman yerini istenmeyen huysuz görüntülere bırakır. Çok sevdiğimiz şeylere yada kişilere daha nazik, daha kırmadan davranmamız gerekir.
Bıçağı kestiren kendi yüzü suyu, insanı sevdiren kendi huyu, Bir kimseyi, birşeyi değerli kılan kendisinde bulunan özel niteliktir: İnsan, huyu güzel olursa sevilir. Bıçak, çeliğine iyi su verilmiş olursa keskinleşme yeteneği kazanır.
Gönlün sevdiği, ya kürklü olur ya kepenekli, İnsanlar her ne durumda olurlarsa olsunlar öncelik içindeki niyetlerden geçer. Niyeti zengin olmak isteyen kişiler durumu daha iyi, varlıklı insanları örnek alır, onların yanında bulunur veyahut bayansa bu tip insanlar ile evlenmek isterler. Kalbi temiz insan arayan kişiler ise, karşısındaki çoban bile olsa, durumu vakti çok kötü dahi olsa bu gibi insanların yanında bulunur. Bu artık zamanımızda çıkar meselesi olduğundan bunun doğruluğunu kestirebilmek için her iki insanı da tanımak gerekir.
İnsan sevdiğini yerden yere vururmuş, Çoğu zaman kişiler, karşısında bulunan sevdikleri insanlara sevgilerini belli etmezler. Bu genelde psikolojik bir tavır olmasına rağmen, çoğu zaman kişileri şımartmamak, bu sevginin zaten var olduğunu bilmesi ile bağlarının kuvvetli olmasını sağlayacak girişimleri bırakmaması içindir. Bunu manen hisseden ve sevildiğini bilen kişiler karşısındakilerin onlara vereceği kararlara, yanlışta olsa yaratılacak problemlere, kızılan anlara veya bağrış kıyamet geçen zamana aldırış etmez. Çünkü bilirler ki; bu kızmaların, bu kızgınlıkların hepsi onların iyiliği içindir. Bu yüzden seven kişi, sevdiğine zulüm ediyormuş gibi görünür.
Kurt dumanlı havayı sever, Bazı insanlar fırsatçı olur. Esasen korkak olan fırsatçı insan da, ortalığın karıştığı, insanların birbirine düştüğü zaman dilimlerini kollar ve böyle zamanları ganimet bilir. Kendi yararına bir iş yapmak için fırsat kollayan insan, başkalarının bu işe engel olamayacağı, karışık zamanı sever.
Say beni, sayayım seni (Sev beni, seveyim seni), Saygı, sevgi karşılıklıdır. Sen beni sevip sayarsan ben de seni sevip sayarım; diyenlere özel bir atasözüdür. Kişiler sayıldıklarını, sevildiklerini ve saygı duyulduklarını hissetmedikçe, karşısındaki kişilere bu maneviyatı vermezler.
Sev seni seveni hak ile yeksan ise, sevme seni sevmeyeni Mısır’a sultan ise, İnsan, karşısındaki kişiye toplumdaki yerine göre sevgi beslemez. Kişinin toplumdaki yeri sevgi için ölçü olamaz. En yüksek makamlarda bile olsa, bizi sevmeyen kişiyi sevmemiz mümkün değildir.
Sevenin kuluyum, sevmeyenin sultanı, Bizi sevenlerin her isteğini yerine getirmeye çalışırız. Sevmeyenlere ise o nasıl istiyorsa öyle davranırız. Kimseye gereğinden fazla kulluk etmek iyi değildir. Bu atasözümüzle beraber şuda söylenebilir: Kapım çalana açık, çalmayana kapalı.
Tabak sevdiği deriyi yerden yere çarpar, Kendisinde bir yetenek görülen kimsenin üzerinde daha çok durulur. Onun iyi yetişmesi için sıkı bir eğitim ve çalışma uygulanır.
Yüzü güzel olanı değil huyu güzel olanı sev, Her insan dışının güzelliği kadar iç güzelliğe sahip değildir. İyi arkadaşları, uzun süreli dostları yada bir ömür geçirilecek eşleri seçerken yüzünün güzelliğinden ziyade iç güzelliğe de önem vermeli, buna göre bir seçim yapmalıyız. İnsanların görünüşüne kapılmadan sağlıklı kararlar almalı, karşımızdakini çok iyi tanımalıyız.