Sagu türü günümüzün ağıt türünün İslamiyet Öncesi dönemdeki karşılığıdır. Divan edebiyatında mersiye türüne karşılık gelir. Cenaze törenleri olan Yuğ törenlerinde saz eşliğinde hece ölçüsüyle söylenmiş dörtlüklerle oluşturulmuş şiirlerdir. Ölen kişinin ardından çekilen üzüntü bu şiirlerden yansımaktadır.
Eski Türklerde sevilen, sayılan bir kişinin ölümünden sonra düzenlenen cenaze törenine “yuğ töreni”, bu törenlerde söylenen şiirlere “sagu” adı verilmiştir.
Saguların Genel Özellikleri:
- 7’li hece ölçüsü ile söylenip kafiye şeması aaab şeklindedir.
- Nazım birimi dörtlüktür.
- Sagular da koşuklar gibi “kopuz” eşliğinde söylenmiştir.
- Ölen kişinin yiğitliğini, yaptığı işleri, değerini anlatan, ölümünden doğan acıyı dile getiren sagular, bir tür “ağıttır.
- Sagular, sanat kaygısından uzaktır. Samimi bir dille söylenmiştir.
- Sagular, koşuk nazım şekliyle söylenir. Divan-ı Lûgati’t Türk’te yer alan Alp Er Tunga sagusu, bu türün önemli bir örneğidir. Bu sagunun tamamı on iki dörtlüktür.
- Sagular, sözlü edebiyat döneminin ürünlerindendir.
- Sagunun Halk edebiyatındaki karşılığına ağıt; Divan edebiyatındaki karşılığına ise mersiye adı verilir.
- Geçmişte bu şiirlerde, ölen bir devlet adamının, bir kahramanın veya sevilen herhangi bir kimsenin ölümünden duyulan bir üzüntü dile getirilirken, günümüzde ise her insan için söylenebilmektedir.