İlk kez Freud’ça uygulanan, kişinin bilinçaltında karmaşa durumunda bulunan ve kendini belli etmeksizin birtakım ruh hastalıklarına, yapı bozukluklarına yol açan istek, anı ve imgeleri bilinç alanına çekerek zararsız duruma getirme yöntemi. Edebiyatta ise eserin kahramanlarının davranışlarının temelinde yatan nedenleri ortaya koymada ya da yazarın bu metni oluştururken ne gibi bilinçaltı özelliklerinin olduğu bilgisini verir bizlere.
Psikanaliz Sigmund Freud'un çalışmaları üzerine kurulmuş bir psikolojik kuramlar ve yöntemler ailesidir. Bir psikoterapi tekniği olarak psikanaliz, hastaların zihinsel süreçlerinin bilinç dışı unsurları arasındaki bağlantıları ortaya çıkarmaya çalışır. Analistin amacı; hastanın analistine transferansının fark edilmeyen ya da bilinç dışı etkileşimlerinden, yani yaşamını ve ilişkilerini olumsuz etkileyen ve özgürlüğünü kısıtlayan ilişki kalıplarını fark etmesine yardım etmektir.