Prof. Dr. Aziz Sancar, 1946 yılında Mardin’in Savur ilçesinde çiftçi bir ailenin sekiz çocuğundan birisi olarak doğmuştur. İlkokul, ortaokul ve lise eğitimini Mardin ili ve Savur ilçesinde tamamlamıştır.
İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden 1969 yılında birincilikle mezun olmuştur. Mezuniyetinden sonra 2 yıl Savur ilçesinin bir köyünde doktorluk yapmıştır. Bu süreçten sonra kazandığı TÜBİTAK bursu ile doktorasını yapmak üzere ABD’ye giderek Dallas’ta Teksas Üniversitesi’nde eğitimine devam etmiştir. Bu üniversitede moleküler biyoloji alanında doktorasını tamamladıktan sonra Yale Üniversitesi’nde “DNA onarımı” üzerine doçentlik tezi vermiştir. Sonrasında DNA onarımı, hücre dizilimi, kanser tedavisi ve biyolojik saat üzerinde çalışmalarına devam etmiştir.
Prof. Dr. Aziz Sancar kendisi gibi biyokimya profesörü olan öğretim üyesi Prof. Dr. Gwen Boles Sancar ile evlidir. Kendisi ABD’de Kuzey Carolina Üniversitesi’nde Biyokimya ve Biyofizik Bölümü’nde öğretim üyesi olarak çalışmaya devam etmektedir. Yayımlanan 33 kitabı ve 415 tane makalesi vardır. Hücrelerin hasar gören DNA’ları nasıl onardığını ve genetik bilgisini koruduğunu haritalandıran araştırmaları sayesinde 2015 Nobel Kimya Ödülü’nü kazanmıştır.
Prof. Dr. Aziz Sancar, başarılı olana kadar sürekli çalışmaya devam etmiş ve Nobel Kimya Ödülü’nü almayı hak eden tek Türk bilim insanı olmuştur. Bu süreçte bazen başarısızlıklarla karşılaşan Aziz Sancar, yılmamış ve çalışmaya devam etmiştir. Kendisi ABD’deki ilk yıllarında, İngiltere’den TÜBİTAK bursunu bırakıp geldiği için maddi sıkıntılar yaşamıştır. Bu sebeple çalıştığı laboratuvarda bir kenarda yatmış ve diğer zamanlarda da çalışmaya devam etmiştir. Sabırlı, azimli ve kararlı olmanın bilimsel çalışmalarda başarıya ulaşmanın anahtarı olduğunu kanıtlamıştır.
Prof. Dr. Aziz Sancar Nobel Kimya Ödülü sırasında aldığı madalya ve sertifikasını Anıtkabir’e bağışlamıştır. Başarısını Atatürk’ün ve Türkiye Cumhuriyeti’nin yaptığı eğitim devrimine borçlu olduğunu söylemiştir.
Bir konuşmasında başarı öyküsünü “Ben öğrenciyken günde 18 saat çalışırdım. Çok zaman gecelerimi laboratuvarda geçirdim. Çalışmak kendinize, ailenize, milletinize; vatan, namus borcudur.” sözleri ile özetlemiştir.