Portakal Metni Sayfa 122 Cevapları
HAZIRLIK ÇALIŞMALARI
1. Ailenizden geçici bir süre bile olsa ayrılmak zorunda kaldınız mı? Ayrı kaldığınızda hissettiklerinizi anlatınız.
Ailem yaz tatilinde yurt dışında çalışmak zorunda oldukları için üç ay ailemden ayrı kalmıştım. Bu sürede babaannemde kaldım. Anne-babamı çok özlemiştim. Her gün telefonda konuşuyorduk ama yanımda oldukları gibi olmuyordu. İlk ay hiç kimseyle konuşmamış, dışarı çıkıp oyun bile oynamamıştım. Hatta beni bırakıp gittikleri için çok kızmıştım.
2. En çok hangi meyveyi seviyorsunuz? Neden?
Elmayı çok severim. Yemesi kolay ve çok güzel bir meyvedir. Tadı da hoş hoşuma gidiyor, bazen tatlı bazen ekşi yiyorum.
Portakal Metni Sayfa 125 Cevapları
1. ETKİNLİK
Metinde geçen bazı sözcüklerin ve sözcük gruplarının harfleri karışık olarak verilmiştir. Bu harflerden, anlamı verilen sözcükleri oluşturup uygun cümlelerde kullanınız.
Amca. | emmi i m e m | Sınav. | imtihan t i i m h a n |
Cümlem | Okuldan dönünce emmime uğrayıp hal hatır sordum. | Cümlem | Yarın matematikten imtihan olacağız. |
Utandırmak. | mahcup etmek c u p h a m m e k e t | Yetişme, erişme, büyüme. | yetikleşmek m e k y e t i k l e ş |
Cümlem | Yaptığın iyilikleri her yerde anlatma ki insanları mahcup etme. | Cümlem | Sürünün içinden yetikleşen koyunları ayırdılar. |
Sürmeyi sürüp kapamak. | sürmelemek m e k s ü r l e m e | Büyükanne, nine. | ebe b e e |
Cümlem | Oda kapısını sürmeleyip masasının başına geçti. | Cümlem | Annesi doğumda ölünce onu ebesi büyütmüş. |
Ekmekle doymak gerektiğinde, ekmeğe katılan peynir, zeytin, helva gibi yiyecek. | katık t k ı a k | İçi yumuşak bir madde ile doldurularak dikilen, oturmaya, yaslanmaya yarar şilte. | minder i n d e m r |
Cümlem | Ekmeğin yanına peynir katık edip yollara düştüler. | Cümlem | Düğünden önce eski minderleri atıp yerlerine son moda koltuk aldılar. |
Portakal Metni Sayfa 126 Cevapları
2. ETKİNLİK
“Portakal” metninden hareketle aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
1. Yazarın aile ortamı nasıldır? Kendi aile ortamınızla karşılaştırınız.
Cevap: Yazar kalabalık bir ailede yaşamaktadır. Kalabalık ortamda yemek yemek sorunludur. Aile üyeleri fazla muhabbet etmemektedir. (örnek) Ben dört kişilik bir aile ortamına sahibim. Rahat yemek yeriz. Herkes birbiri ile muhabbet eder.
2. Yazarın yatılı okula gitmesine kim karar veriyor? Niçin?
Cevap: Dedesi karar veriyor. Yazarın okumasını istiyor.
3. Yazar yatılı okulda en çok neye şaşırıyor?
Cevap: Yemeklerin bol olmasına şaşırıyor.
4. Yazarın ilk defa yatılı okulda gördüğü yiyecek hangisidir? Yazar bu yiyeceğin tadını beğeniyor mu?
Cevap: Portakaldır. Tadını beğeniyor.
5. Yazar ne zaman köyüne gidiyor? Giderken annesine ve kardeşine ne götürüyor?
Cevap: Dönem bitince gidiyor. Giderken annesine ve kardeşine portakal götürüyor.
6. “Şimdi ne vakit portakal yesem elimi yıkamam, bir süre koklarım. Elif’i koklar gibi, anamı koklar gibi koklarım.” sözlerinde yazarda ağır basan duygu nedir?
Cevap: Özlem duygusudur.
3. ETKİNLİK
“Portakal” metnini özetleyiniz.
Yazar köyde, kalabalık bir ailede yaşamaktadır. Aile fakir ve kalabalık olduğu için yemek yemek sorunludur. Ailenin büyüğü yani yazarın dedesi, yazar ve kardeşinin okumasını ister. Onları yatılı okula verir. Yazar yatılı okulda yemeklerin bol olmasına çok şaşırır. Burada ilk defa portakal yer ve çok beğenir. Tatilde köye giderken annesi ve kardeşine portakal götürür. Annesine ve kardeşine onları çok özlediğini söyler. Portakal yedikten sonra kardeşinin ellerini koklar. Yazar ne zaman portakal yese aklına kardeşi ve annesi gelmektedir.
4. ETKİNLİK
Okuduğunuz metne farklı başlıklar belirleyiniz.
YATILI OKUL
PORTAKAL KOKUSU
Portakal Metni Sayfa 127 Cevapları
5. ETKİNLİK
Aşağıdaki günlükleri okuyunuz. Okuduğunuz günlüklere yönelik sorular oluşturup arkadaşlarınıza sorunuz.
Pazartesi, 23 Şubat 1920
Dün gece Ömer1 bizdeydi, mektepte hastalanmış. Anneme: “Hanım teyze, Canip gibi ben de sıtmaya tutuldum galiba, başım ağrıyor!” diye şikâyet etti; annem: “Ah evlâdım, mevsim kış, sokaklarda geç kalıyorsun, kendini üşütüyorsun, dur sana ıhlamur kaynatayım. İç, erkence yat!” dedi. Ömer hakikaten hasta… Bize geldikçe geç vakte kadar kahkahalarla oturur, konuşurduk. Bu gece mütemadiyen “Başım, başım çok ağrıyor!”dan başka bir şey söylemedi. Ihlamuru içti, ilacını aldı; hemen yattı. Bu sabah erkenden o evine gitti, ben İstanbul’a işime indim. Geç vakit döndüm, kendisine uğradım. Yatağını sobalı odasına sürüklemiş, yatmıştı: “Nasılsın?” dedim. “Aman başım… Sanki çatlayacak… Ne oluyorum bilmiyorum!” diye cevap verdi. Beraber bize gitmemizi teklif ettim. “Yolda üşürüm de daha fazla hastalanırım!” diye reddetti.
Ali Canip YÖNTEM
Çarşamba,25 Şubat 1920
Annemle beraber erkence Ömer’e gittik. Hastalığından korkuyor. Fazla heyecan gösteriyor. Teselli ettim. İstanbul’a inmek mecburiyetindeydim. Vapurda Doktor Tevfik Rüştü’ye rast geldim. Hâlini anlattım. Geç vakit döndü. Gazete getirmiştim. Okudu. Havadan sudan konuştuk. Öyle sanıyorum ki hastalığı ehemmiyetli bir şey değil. Bir iki güne kadar geçecek. Fakat kendisinde heyecanlanma fazla.
Ali Canip YÖNTEM
1. Ömer niçin yazarın evine gelmiş?
2. Yazarın annesi hastalığı için Ömer’e ne vermiş?
3. Ömer yazarın eve gitme teklifini niçin reddetmiş?
4. Yazar vapurda kime rastlıyor?
5. Yazar Ömer’in hastalığı hakkında ne düşünüyor?
Portakal Metni Sayfa 128 Cevapları
6. ETKİNLİK
a) Günlük yaşamınızda edindiğiniz izlenimleri, bu izlenimlerin yarattığı duygu ve düşüncelerinizi anlatan bir yazı yazınız.
24.10.2019
Bugün beni çok sinirlendiren bir durumla karşılaştım. Yaşadığım şehirde metro var. Metro yerin altında olduğu için merdivenle iniliyor. Belediye engelli, hasta ve yaşlıların aşağı daha rahat inmesi için asansör yaptırmış.
Fakat bu asansörlere herkes biniyor. Sağlıklı olan insanlar, inmesi on saniye sürmeyecek merdivenleri kullanmak yerine sırf rahatlık için bu asansörleri kullanıyorlar. İşte bugün bu asansörlerin başında engelli bir vatandaş gördüm. Sağlıklı insanların oluşturduğu asansör sırasının en arkasına geçti ve sırasını beklemeye başladı. Sıradaki hiç kimse bu vatandaşa yer vermedi.
Bu nasıl bir düşüncesizlik anlamıyorum. Öncelik engellilere ait olmasına rağmen, duyarsız insanlar yüzünden sıranın en arkasına geçmek zorunda kalıyor engelli vatandaşlarımız. Kimse de bu durumu garipsemiyor, tepki göstermiyor. Çok yazık.
Portakal Metni Sayfa 129 Cevapları
b) Yazdığınız günlüğe göre aşağıdaki formu doldurunuz.
Değerlendirmenizi kendiniz yapabilirsiniz.
7. ETKİNLİK
Metinden alınan aşağıdaki cümlelerde, koyu yazılan sözcük ya da sözcük gruplarının cümlenin hangi ögesi olduğunu bulunuz. Uygun kutucuğu işaretleyiniz.
Yüklem | Özne | Nesne | Yer Tamlayıcısı | Zarf Tamlayıcısı | |
---|---|---|---|---|---|
Her yerde öğrenci var. | X | ||||
Portakalların hepsini yedirmedi annem. | X | ||||
İlkokul bitince dedem babamı yanına çağırdı. | X | ||||
Ben böyle bir şey görmemişim. | X | ||||
Derslerden kalırsam beni okuldan atarlarmış. | X | ||||
Bir gün yemekte bir şey verdiler. | X | ||||
Dönem boyunca hiç gitmedim köye. | X | ||||
Giderken anama portakal götürdüm. | X | ||||
Ne vakit portakal yesem elimi yıkamam. | X |