Elektrik devresi basitçe bir güç kaynağı, iletim elemanları ve bir direnç ile oluşturulan kapalı sistemlere verilen addır. Bu sistemdeki amaç güç kaynağından çıkan elektrik enerjisinin iletkenler yardımıyla dirence iletilmesidir. Bu direnç dediğimiz eleman kimi zaman ampul olabilmektedir. Bu gibi durumlarda elektrik enerjisi ampulün yanmasını sağlamaktadır.
Elektrik devreleri sınıflandırmasında bağlantı özellikleri ele alınmaktadır. Bağlanma şekillerine göre adlandırılırlar. Bu doğrultuda elektrik devreleri ikiye ayrılır.
- Seri Bağlı Devreler
- Paralel Bağlı Devreler
Seri ve paralel bağlı devrede parlaklık farkları; seri bağlı devre, tek devreli ampule göre daha az parlaktır çünkü, direnç arttığı için akım azalır. Bu devreye ampul eklendikçe direnç arttığı için parlaklık azalır. Paralel bağlı devre, ampul sayısı arttıkça parlaklık azalmaz, tek devreli ampul parlaklığı ile aynıdır. Çünkü direnç azalmıştır.
Seri bağlı devrede akım her her yerde aynıdır. Paralel bağlı devrede akım her yerde aynı değildir.
Seri bağlı devrede her ampule direncine göre gerilim uygulanır. Paralel bağlı devrede ise gerilim devrenin her yerinde aynıdır.
Seri bağlı devrede ampullerden biri patlarsa, diğeri veya diğerleri de söner, devre açık devre konumuna gelir. Paralel bağlı devrede ise ampullerden biri patladığında diğer ampuller devreyi tamamladığı için ışık vermeye devam eder.
Bu iki farklı elektrik devresi karşılaştırıldığında şu gibi sonuçlar ortaya çıkmaktadır;
- Seri bağlı devrelerde ampuller yan yana yani tek bir iletim hattı üzerine bağlanırken paralel bağlı devrelerde birbirlerine paralel olarak, ayrı iletim kolları arasına bağlanırlar.
- Seri bağlı devrelerde direnler birbirlerinden bağımsız olarak kontrol edilemezlerken paralel bağlı devrelerde dirençler birbirlerinden bağımsızdır.
- Elektrik devrelerinde direnç olarak ampul kullanıldığı takdirde; seri bağlı devrelerde ampullerin hepsi birlikte yanar birlikte söner. Paralel bağlı devrelerde ise ampullerden biri yanarken diğerine akım gitmesi engellenirse yanmayabilir.
- Seri bağlı devrede akım her yerde aynı iken paralel bağlı devrede aynı değildir.
- Seri bağlı devrelerde ampul arttıkça parlaklık azalırken paralel bağlı devrede değişmez.