Öznel yargılı cümleler: Söyleyenin kendi düşüncesini, duygusunu veya beğenisini içeren cümlelere öznel cümleler denir. Doğruluğu ya da yanlışlığı kişiden kişiye göre değiştiği için öznel yargılar kanıtlanamaz.
Nesnel yargılı cümleler: Söyleyenin duygu veya düşüncesini içermeyen; doğruluğu ya da yanlışlığı kişiden kişiye göre değişiklik göstermeyen cümlelere nesnel cümleler denir. Nesnel yargılar, araştırma sonucu ulaşılabilecek, herkesçe kabul görmüş, kanıtlanabilir yargılardır.
Örnek cümleler:
- Dostluğun olmadığı yerde insanca hiçbir değerin gelişebileceğine inanmıyorum. (Öznel)
- Oyunda dört kadın, üç erkek oyuncu rol almış. (Nesnel)
- Dostluk, insanın ve insanlığın en büyük, ne yüce değerlerinden biridir. (Öznel)
- Öykünün yanı sıra birçok şiir yazmış, bunlardan bazıları bestelenmiştir. (Nesnel)
- Şairin, sesini daha geniş kitlelere duyurabilmesi için dergilerde daha sık görülmesinde yarar var. (Öznel)
- Köyden kente yapılan göçler her yıl biraz daha artmakta, bu nedenle kentlerde konut sorunu ciddi boyutlara ulaşmaktadır. (Nesnel)
- En iyi tatil, ormanda yapılan tatildir. (Öznel)
- Fatih Sultan Mehmet, İstanbul’u aldığında 21 yaşındaydı. (Nesnel)
- İyi bir romancı, şiir yazamaz; ama iyi bir şair, roman yazabilir. (Öznel)
- Türkiye Avrupa Topluluğu’na girebilmek için çeşitli girişimlerde bulundu. (Nesnel)
Öznel cümlelere örnekler
- Yeşilliklerin içinde bir dere kenarı, insana huzur verir.
- Bu uçsuz bucaksız deniz, insana yaşamdaki zavallılığını anımsatır.
- Başarılı olmak için, her şeyden önce başarıya koşullanmak gerekir.
- Oltayı atıp saatlerce beklemek bana zaman kaybı gibi geliyor.
- Cahit Sıtkı’nın şiirlerinin tadı başka bir ozanda yoktur.
- Kendisine yapılan iyiliği takdir etmeyecek insan yoktur.
- Çok iyi bir insandır.
- Bence en güzel renk kırmızı rengidir.
- Spor arabalar en güzel arabalardır.
- Türkiye'nin en güzel şehri İstanbul'dur.
Nesnel cümlelere örnekler
- Türkçe alfabede 29 harf vardır.
- Şinasi’nin yazdığı Şair Evlenmesi, Türk edebiyatında ilk tiyatro örneğidir.
- Zeytinin en çok yetiştiği bölge Ege’dir.
- Bursa nüfus yönüyle Türkiye’nin beşinci büyük kentidir.
- Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun şiir türünde yapıtı yoktur.
- Nurullah Ataç yazılarında “ve” bağlacını kullanmamıştır.
- Ülkemizdeki tiyatro izleyicisi sayısında bu yıl artış oldu.
- Türkiye’nin yıllık ithalatı, ihracatından fazladır.
- Türkiye Cumhuriyeti 1923 yılında kurulmuştur.
- Türkiye'nin başkenti Ankara'dır.
- Dünya'nın 4'te 3'ü sulardan oluşmaktadır.
- Fatih Sultan Mehmet İstanbul'u 1453 yılında fethetmiştir.
- Türkiye'nin resmi dili Türkçedir.
- Kentte yaşayanlar köyde yaşayanlardan daha fazladır.