Soru : OSMANLILARDA İLİM-OSMANLI MEDRESELERİ
İstanbul’un fethini müteakip Fatih Sultan Mehmet, ismini onun tarafından inşa ettirilmiş külliyeden alan bugünkü Fatih semtinde bir medrese yaptırmıştır.(...) Külliyenin müştemilatında iki minareli ve bir şerefeli cami ile iki tarafında sekiz medrese yaptırılmış (Sahn-ı Seman veya Semaniye Medreseleri), ayrıca bunlara talebe yetiştirmek için de bu medreselerin arkasında “tetimme” ismi verilen sekiz medrese daha inşa edilmiştir (Görsel 4.17). Külliyede bunlardan başka misafirlerin hayvanları için ahırlar, bir imaret, aşhane, darüşşifa denen bir hastane, bir muallimhane, bir kütüphane, ders okutmaya mahsus darütta’lim ve iki hamam bulunmaktaydı. Bu külliye içinde kayıtlardan anlaşıldığına göre vakıf suretiyle bir sıbyan mektebi de tesis edilmiştir.(...) Medreselerin her birinin on dokuz odası ve her medresenin bir müderrisi bulunmaktaydı. Müderrislere ellişer akça yevmiye tahsis edilerek ayrıca beşer akça yevmiye ile birer de muîd (asistan) verildi. Her medresenin odalarına ikişer danişment (talebe) konuldu. Bunlara vakıftan ikişer akça yevmiye ile imaretten ekmek ve çorba tahsisi kararlaştırıldı.
Metinden hareketle Osmanlı medreseleri hakkında ne gibi çıkarımlarda bulunabilirsiniz? Açıklayınız.
Ödev cevabı kısaca : Osmanlı medreseleri, geniş bir eğitim yelpazesi sunarak dini eğitimden başka disiplinlere de odaklanmıştır. Vakıf sistemi ile finanse edilen medreseler, sürdürülebilir bir mali destek sağlamış ve uzun vadeli faaliyet göstermiştir. Aynı zamanda, sosyal hizmetlere odaklanan medreseler, imaret, darüşşifa gibi tesislerle toplumsal ihtiyaçları karşılamıştır. Medrese sistemi, bilimsel ve edebi ilerlemeyi teşvik ederek Osmanlı'nın kültürel birikimini artırmıştır. Müderris ve muîd sistemi, eğitim kalitesini yükseltmiş, sosyal denge ve yardımlaşma ise toplumsal dayanışmayı güçlendirmiştir.