Osmanlıların kısa sürede büyük bir devlet haline gelmesinde etkili olan faktörler şunlardır:
- Rumeli ve Balkanlarda siyasi, sosyal ve dini belirsizliklerin olması
- Halkın feodal beylerle, krallar arasındaki çatışmaların arasında kalmaları
- Avrupa ve Balkanları sarsan veba salgının halkı bitkin düşürmesi, halkın bir kurtarıcı beklemesi
- Diğer beyliklerin desteği
- Şeyh ve Dervişlerin Rolü
- İstimâlet Politikası
- İskân Politikası
- Türkmen göçleri
Coğrafi konum: Osmanlı Devleti Bizans sınırında kurulmuştu. Bizans ile yaptığı savaşlar gaza (din uğruna yapılan savaş) niteliğinde olduğundan Anadolu’daki diğer Türk boylan tarafından desteklenmiştir. Ayrıca Osmanlıların kurulduğu yer ekonomik bakımdan canlı bir bölgeydi.
Bizans’ın gücünü kaybetmesi: Osmanlı Devleti kurulduğu sırada Bizans başkentinde sürekli taht kavgaları yaşanıyordu. Tekfur adı verilen valiler merkezi dinlemiyorlar, birbirleri ile çatışıyorlar, yönetimleri altındaki halka baskı yapıyorlar ve ağır vergiler altında eziyorlardı. Bu durum Osmanlıların Bizans yönünde kolayca ilerlemelerini sağlamıştır.
Osmanlı’nın Anadolu Türk Beylikleri ile iyi ilişkiler kurmaları: Anadolu Türk beylikleri, Selçukluların yerini almak için sürekli çatışıyorlardı. Osmanlılar bu mücadelelerin dışında kalmaya ve Türk beylikleriyle iyi ilişkiler kurmaya özen göstermişlerdir. Bu durum Osmanlıların Bizans’a karşı daha rahat hareket etmesini sağlamıştır.
Padişahların iyi yetişmesi: Osmanlılar şehzadeleri deneyimli devlet adamlarının gözetiminde sancaklara vali olarak atanmışlardır. Bu durum tahta geçecek kişinin; halkı tanımasını, yönetim ve askerlik gibi konularda deneyim kazanmasını sağlamıştır.
Hoşgörülü ve adaletli bir yönetimin olması: Osmanlılar fethettikleri yerlerdeki halka baskı yapmamışlar, kültürlerini korumalarına, dini inançlarını sürdürmelerine ve ibadetlerini özgürce yapmalarına izin vermişlerdir. Bu nedenle Bizanslı ve Balkanlı beylerin baskıcı yönetiminden bıkmış olan halk Osmanlı yönetimini kolayca benimsemiştir.