Ondokuz Mayıs Üniversitesi, 1 Nisan 1975 tarihinde 1873 sayılı Kanun'la kurulmuş ve ilk olarak 50 öğrenci ile eğitim-öğretime başlamıştır. 1973 yılında Hacettepe Üniversitesine bağlı olarak kurulan Samsun Tıp Fakültesi, 1873 sayılı Kanun'un 2. maddesi uyarınca yeni kurulan Ondokuz Mayıs Üniversitesine bağlanmıştır. Bu Yasa'nın 3. maddesi gereğince de ikinci fakülte olarak Fen ve Mühendislik Fakültesi, üçüncü fakülte olarak Yükseköğretim Kurulunun 31 Ağustos 1976 tarih ve 11.5/0 sayılı kararı ile Ziraat Fakültesi kurulmuştur.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun geçici 28. maddesi gereğince 20 Temmuz 1982 tarihinde çıkarılan Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Hakkındaki, 41 sayılı Kanun Hükmündeki Kararname ile Milli Eğitim Bakanlığına bağlı yükseköğretim kurumlarının bazıları üniversitemize bağlanmış ve yeniden teşkilatlandırılmıştır. OMÜ, 2809 sayılı Kanun'un 27. maddesinin (c), (d) ve (e) bentleri 3837 sayılı Kanun'un 18 ve ek 29. maddesi ile yeniden şekillendirilmiştir.
Buna göre Ondokuz Mayıs Üniversitesi;
Fakülteler
- Ali Fuad Başgil Hukuk Fakültesi
- Bafra İşletme Fakültesi
- Çarşamba İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi
- Diş Hekimliği Fakültesi Eğitim Fakültesi
- Eğitim Fakültesi
- Eczacılık Fakültesi
- Fen-Edebiyat Fakültesi
- Güzel Sanatlar Fakültesi
- İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
- İlahiyat Fakültesi
- İletişim Fakültesi
- Mimarlık Fakültesi
- Mühendislik Fakültesi
- Sağlık Bilimleri Fakültesi
- Tıp Fakültesi
- Turizm Fakültesi
- Veteriner Fakültesi
- Yaşar Doğu Spor Bilimleri Fakültesi
- Ziraat Fakültesi
Yüksekokullar
- Devlet Konservatuvarı
- Yabancı Diller Yüksekokulu
Enstitüler
- Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Kenevir Araştırmaları Enstitüsü
Meslek Yüksekokulları
- Adalet Meslek Yüksekokulu
- Alaçam Meslek Yüksekokulu
- Bafra Meslek Yüksekokulu
- Bafra Turizm Meslek Yüksekokulu
- Ballıca Meslek Yüksekokulu
- Çarşamba Ticaret Borsası Meslek Yüksekokulu
- Havza Meslek Yüksekokulu
- Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu
- Samsun Meslek Yüksekokulu
- Terme Meslek Yüksekokulu
- Vezirköprü Meslek Yüksekokulu
- Yeşilyurt Demir Çelik Meslek Yüksekokulu'ndan oluşmaktadır.
Bugün OMÜ, toplam öğrencisi, akademik personeli ve idari çalışanı ile büyük bir ailedir. Kurumsal olarak 19 fakülte, 1 yüksekokul, 12 meslek yüksekokulu, 2 enstitü, 1 konservatuvar ve 24 araştırma uygulama merkezi ile OMÜ Türkiye’nin köklü ve büyük üniversiteleri arasına girerek uluslararası bir üniversite olma yolunda emin adımlarla ilerlemektedir.