Okyanusların Isınması Denizel Yaşamı Kutuplara Kaydırıyor
Birleşik Krallık’taki Bristol Üniversitesinden Martin Genner ve ekibi, küresel ısınmadan etkilenen denizel popülasyonlar hakkında daha önce yapılmış 540 araştırmanın verileri üzerine bir araştırma yaptı. Bu araştırmada, iklim değişiminin tüm dünyada denizel yaşamın bolluğunda ciddi değişimlere neden olduğu yönünde bulgular elde edildi.
Araştırmanın sonuçlarına göre, okyanuslar ısındıkça, kutuplara yakın bölgelerde artan yerel sıcaklıklara uyum sağlayabilen türlerin popülasyonları arttı, Ekvator’a yakın yaşayan türlerin popülasyonları ise küçüldü. Araştırmada memeliler, kuşlar, balıklar ve planktonlar da dâhil olmak üzere 304 denizel türün bolluğunun, bu türlerin normal habitat sınırları içindeki değişimleri incelendi. Araştırmacılar okyanuslarda geçtiğimiz yüzyıl süresince gerçekleşen 1°C’lik ısınmanın yerel yaşam birlikleri üzerinde kapsamlı değişimleri tetiklediğini keşfetti.
Habitatlarının kutup tarafındaki sınırlarında daha bol bulunan türlerin habitatlarının Ekvator tarafındaki sınırlarında daha bol bulunan türlere göre daha iyi durumda olduğu anlaşıldı. Genner bu durumu şöyle açıklıyor: Kutuplara yakın yerlerdeki popülasyonlar soğuk sudaki hafif bir ısınmaya tahammül edebilirken zaten sıcak olan tropikal bir ortamdaki ısınma buralardaki canlılara aşırı geliyor. Genner tespit ettikleri bu eğilimin sadece bir grup tür için değil çok fazla sayıda tür için geçerli olmasını ise şaşırtıcı buluyor. Eğilim en güçlü olarak deniz kuşlarında görüldüyse de araştırmacıların incelediği tüm taksonomik gruplar için geçerliydi. Gelecek 50 yılda okyanus sıcaklıklarının 1,5°C daha artacağı tahmin ediliyor. Bu da bu eğilimin devam edebileceğini düşündürüyor.
Öte yandan yine Birleşik Krallık’taki Plymouth’da bulunan Marine Biological Association’dan Nova Miesz- kowska’ya göre, bu tür genel değerlendirmeler iklim değişiminin etkilerini aşırı basitleştirebilir, dahası bir yandan büyük resmi ortaya koyarken diğer yandan daha küçük ölçekli bazı süreçlerin ve zamansal dalgalanmaların etkilerini gözden kaçırabilir. Bu yüzden Mieszkowska daha geniş bir coğrafi alanı kapsayan daha uzun vadeli bilgilere ihtiyaç duyulduğu görüşünde.
8. Sınıf Türkçe Telafi Eğitimi Sayfa 21 Cevabı
Okuduğunuz Okyanusların Isınması Denizel Yaşamı Kutuplara Kaydırıyor metne göre cevaplayınız.
1. Okuduğunuz metni oluşturmak için araştırmacı nasıl bir yöntemden yararlanmıştır?
Cevap: Daha önce yapılan araştırmalar üzerinde çalışmalar yapmıştır.
2. Okyanuslar küresel ısınmadan nasıl etkilenmektedir?
Cevap: Okyanusların ısısı küresel ısınma nedeniyle değişmektedir.
3. Metne göre okyanus ısısında gerçekleşen değişimler, neleri tetiklemektedir?
Cevap: Okyanusta yaşayan deniz canlılarının yaşam alanlarının değişimine, türlerin yaşamlarına olumsuz olarak etki etmektedir.
4. Genner’in bulgularına ilişkin itiraz nedir?
Cevap: Bu tür genel değerlendirmeler iklim değişiminin etkilerini aşırı basitleştirebilir, dahası bir yandan büyük resmi ortaya koyarken diğer yandan daha küçük ölçekli bazı süreçlerin ve zamansal dalgalanmaların etkilerini gözden kaçırabilir.
5. Mieszkowska’nın Genner’in araştırma yöntemine ilişkin itirazının haklı olup olmadığını değerlendiriniz.
Cevap: Mieszkowska’nın Genner’in araştırma yöntemine ilişkin itirazı haklı olabilir. Çünkü Genner, daha önce yapılan araştırmalardan yararlanmıştır. Bu araştırmalar zamansal olarak geçerliliğini yitirmiş olabilir. Yine bu araştırmalardan çıkarılan sonuçlar, küresel ısınmanın yol açtığı zararların önemsiz olarak kabul görmesine neden olabilir.
6. Genner ve Mieszkowska’nın görüşlerini nesnellik ve öznellik açısından tartışınız.
Cevap: Genner, araştırmalardan yararlandığı için nesnel görüşlere sahiptir. Mieszkowska, bir araştırmaya kendi düşünceleriyle karşı çıktığı için öznel görüşlere sahiptir.
8. Sınıf Türkçe Telafi Eğitimi Sayfa 22 Cevabı
Okuduğunuz metnin konusu ve vermek istediği mesajı, gerekçesi ile aşağıda yer alan bölüme yazınız.
Konu: Küresel ısınmanın etkileri
Gerekçe: Metinde küresel ısınmanın etkilerine dayalı araştırmalar ve itirazlar aktarılmaktadır.
Yazılış Amacı: Küresel ısınma ile ilgili araştırmalar ve bu araştırmalara karşı görüşlere yer verilerek insanların küresel ısınma konusunda çok yönlü düşünmesini sağlamak.
Gerekçe: Yazarın konu hakkında araştırmaya ve itirazlara yer vermesi ve nesnel bir bakış açısıyla okuyucuya aktarmasının sebebi, insanların küresel ısınma konusunda çok yönlü düşünmesini sağlamaktır.
8. Sınıf Türkçe Telafi Eğitimi Sayfa 23 Cevabı
“Küresel ısınmanın etkilerinin insanlar tarafından alınan önlemler doğrultusunda azaltılabilir mi?” ve “İnsanların tek çaresi mevcut değişime ayak uydurma çabası mı olmalı?”sorularından hareketle bir yazı yazınız.
KÜRESEL ISINMADA GÜNÜ KURTARMAK
Küresel ısınmanın esas sebebi insanlardır. İnsanlar daha rahat bir yaşam için kullandıkları yöntemlerden doğan zararı görmezden gelmektedir. Bu vurdumduymazlık, insanların bencilliklerinden kaynaklanmaktadır. Fakat insanlar sorunun varlığına ancak felaketler birbirini ardına geldiğinde farkına varmaktadır.
Küresel ısınmayı engellemek için önlem almaya gerek yoktur. Sebeplerin ortadan kaldırılması yeterlidir. İnsanlar sadece kazanacakları parayı veya zamanı değil, bu para ve zamanı harcayabilecekleri temiz bir geleceği düşündükleri zaman ancak küresel ısınma sorununu çözebilirler.
Maalesef insanlar geleceği değil, şimdiyi düşündüğü için geriye tek çare olarak mevcut değişime ayak uydurma çabası kalmaktadır. Bu çabalar yine insanların zararına olacaktır. Mevcutta bulunan güzellikler bir bir yok olacak, insanlar daha azı ya da daha kötüsüyle yaşamlarını sürdürmeye devam etmek zorunda kalacaklardır.
Sonuç olarak küresel ısınmanın etkileri insanlar tarafından alınan önlemler doğrultusunda azaltılabilir fakat insanların bencilliği devam ettikçe tamamen yok olamaz. Küresel ısınmanın etkilerinin azaltılması da günü kurtarmaktan başka bir şey değildir.
8. Sınıf Türkçe Telafi Eğitimi Sayfa 24 Cevabı
bilimteknik.tubitak.gov.tr adresinde yayımlanan bir dergiden alınmıştır. Metinde yer alan verilerin güvenilirliğine ilişkin düşünceleri ve gerekçelerini yazınız.
Genel ağ adresinin uzantısı “.gov”dur. Bu uzantıya sahip adresler devlete aittir. Bu nedenle bu adres güvenilirdir diyebiliriz.