Bir öğrencinin okula adımı 500 TL'den başlıyor, 2.500 TL'ye kadar çıkıyor. En kaliteli ürünü en ucuza bulmaya çalışan ailelerin bütçelerini aşmamaları için çarşı pazarı iyi gezmeleri gerekiyor.
Yeni eğitim öğretim yılı, bayramdan sonra 19 Eylül'de başlıyor. Yaklaşık 17,5 milyon öğrenci, okula başlamanın heyecanını yaşarken veliler de okul ihtiyaçlarını tamamlama telaşındalar. Okul kıyafetlerinden ayakkabıya, kırtasiye malzemelerinden çantaya kadar alınacaklar listesi uzayıp gidiyor. Ailelerin hem bütçeye uygun hem sağlıklı hem de eksiksiz bir alışveriş yapabilmesi için çarşı pazarı gezip iyi bir fiyat araştırması yapmasında yarar var.
Yeni okula başlayacak bir öğrencinin masrafı ile ara sınıflarda öğrenim gören öğrencilerin masrafları birbirinden farklı olsa da her yıl okul masrafları velilerin bütçesini zorluyor. Bu yıl Kurban Bayramı ile öğrencilerin okul masraflarının birleşmesi de velileri ekonomik anlamda iki kat zorlayacak. Eğitim-Bir-Sen Stratejik Araştırmalar Merkezi'nin (EBSAM) yaptığı araştırmaya göre veliler, bu yıl eğitim harcamalarını geçen yıla oranla ortalama yüzde 10,4 zamlı yapacak.
En pahalısı ortaöğretim
Okullarda ders kitapları ücretsiz dağıtılıyor ancak yardımcı ders kitapları veliler için ayrı bir maliyet oluşturuyor. Okul masraflarında ise en büyük payı kıyafet alıyor. Serbest kıyafet uygulamasının olduğu okullardaki öğrencilerin masrafları forma giyen öğrencilerin başlangıç masrafından daha düşük olduğunu gösteren araştırma, serbest kıyafet uygulamasına geçen bir ilkokula başlayan öğrenci için 555 TL, ortaokula başlayan bir öğrenci için 575 TL, ortaöğretime başlayan bir öğrenci için ise 645 TL harcama yapılması gerektiğini ortaya koyuyor.
Araştırmaya göre okul öncesi eğitime kayıt olan bir öğrenci için başlangıç masrafı ortalama 535 TL, ilkokula başlayan bir öğrenci için 755 TL, ortaokula başlayan bir öğrenci için 775 TL, ortaöğretime başlayan bir öğrenci için ise 845 TL. Bir öğrenciye okul öncesinden ilköğretimin sonuna kadar okul ihtiyaçları için ortalama 18 bin 495 TL harcama yapılıyor. Bu rakam veliye ayda ortalama 171 TL olarak yansıyor.
Bir öğrenci için ortaöğretimdeki eğitimi boyunca ortalama 8 bin 890 TL, ayda ise ortalama 185 TL harcama yapılırken, öğrenciye kantin-yemekhane için para ayrıldığında, bu rakam okul öncesi ve ilköğretimde aylık 319 TL'ye, ortaöğretimde 364 TL'ye çıkıyor. Bu masraflara okul servisi de eklendiğinde okul öncesi ve ilköğretimde maliyet 319 TL'den 519 TL'ye, ortaöğretimde ise 364 TL'den 558 TL'ye kadar çıkıyor.
Özelde 100 bin TL'yi geçiyor
Türkiye'de özel okul ücretleri, 10 bin TL'den 93.375 TL'ye kadar çıkıyor. Bu ücretlere öğrencinin eğitim masraflarının yanı sıra servis ve yemek gibi masraflar eklendiğinde maliyet 30 bin TL'den başlayıp 100 bin TL'yi geçiyor. Ayrıca öğrencilerin yıl içinde katılacakları spor, sosyal ve kültür sanat etkinlikleri, yurtiçi ve yurtdışı geziler de eklendiğinde bir çocuğun eğitimi için adeta küçük bir servet harcanıyor.
Ürünlerin yedeği maliyeti artırıyor
Önceki yıllarda alışverişini ucuza tamamlamak isteyen velilerin adresi Mahmutpaşa'ydı. Ancak son yıllarda zincir marketler de uygun fiyata ürünler satmaya başlayınca Mahmutpaşa eski cazibesini yitirdi. Yine de aileler oraya uğramadan alışverişini tamamlamıyor. Biz de Mahmutpaşa'ya uğrayarak fiyat araştırması yaptık. Kırtasiye ve giyimde her üründen birer adet alındığında toplam maliyet Mahmutpaşa'da 266 TL ile 1.020 TL arasında değişirken bu rakam mağazalarda 307 TL'den başlıyor 1.824 TL'yi buluyor. Ürünler arasındaki fiyat farkı giyim ürünlerinde daha çok görülüyor. Giyim ürünlerinden yedekli almak gerekiyor. Bu durumda hırka, süveter, gömlek, pantolon, etek, tişört, hırka, okul ayakkabısı, eşofman ve spor ayakkabıdan da ikişer tane, defterlerden beşer tane alındığında bu rakam 475 TL'den başlıyor, 2.544 TL'ye çıkıyor.
Veliler, fiyat araştırıyor
'Ürünler ucuz ama kötü'
Mustafa Yurdakul (Veli): Ben büyük marketlere gitmiyorum. Ürünler çok ucuz ama kötü. Mahmutpaşa'da barkodlu ürünler için pahalı diyorlar. Büyük marketlerdeki ucuz satılan ürünlerin ne olduğu belli değil. Ne markası ne de kalitesi var. Ucuz ama işimize yaramaz.
'En büyük fark çantalarda'
Mehmet Beyhatun (Esnaf): 30 yıldır bu işi yapıyorum. Burada çocukların sağlığına zarar vermeyecek ürünleri satıyoruz. Ürünlerimiz kaliteli. Bu kaliteye göre bir çocuğun kırtasiye maliyeti 100 TL ile 150 TL arasında değişir. Ürünler arasında en çok çantalarda fiyat farkı var. Çantalar 30 TL'den başlıyor 150 TL'ye kadar çıkabiliyor.
'Mahmutpaşa'da fiyatlar uygun'
İlknur - Cumhur Yılmaz (Veli): Oturduğumuz semtten daha ucuz olduğu için Mahmutpaşa'ya geldik. Örneğin bizim semtte 36'lı boya takımını 40-50 TL demişlerdi ama burada 25 TL'ye aldık. Bu kadar büyük fark var. Kırtasiye alışverişini 150-200 TL'ye tamamlarız.
Daha ucuzunu da bulabilirsiniz ama...
Maddi durumu olmayan aileler, alışverişte daha ucuz ürünleri tercih edebiliyorlar. Ancak bu noktada uzmanlar, ucuz kırtasiye ürünleri ve giysilerdeki tehlikelere dikkat çekiyor. Tüm Kırtasiyeciler Derneği Başkanı Vecdet F. Şendil ise ailelere ambalajlı, üreticisi belli, etiketli olan ürünlerin satın alınmasını öneriyor.
Ciltle direkt temas eden ürünleri alırken dikkatli olmak gerekiyor. CE ve TSE belgeli ürünleri, bilinen markaları tercih etmek, sentetik ve boyalı ürünlerden, kokulu kırtasiye malzemelerinden uzak durmakta yarar var. Ürünlerin içeriği kadar çocuğun fiziki yapısına uygun olup olması da çok önemli. Gelişme çağındaki çocuklar için ayakkabı seçerken, yapılacak aktivitelere göre ayağın yaylanma fonksiyonuna destek olabilmesi için topuğu yumuşak, iç destekli malzemeden yapılmış olması gerekiyor. Yanlış ayakkabı seçimi çocukların, ileriki yaşlarda omurga problemlerini tetikleyebiliyor. Okulda giyilen ayakkabı ile spor yapılan ayakkabı da ayrı olmalı. Çocukların kemik gelişimlerini olumsuz etkilememesi için çanta seçimi ve kullanımına da dikkat edilmeli. Son yıllarda üretilen tekerlekli çantalar, en sağlıklısı. Sırt çantalarında ise hafif malzemeden yapılan, çift askılı ve bel kayışı olanlar tercih edilmeli.
Proje Okulları Yönetmeliği'ne dava açıldı
Eğitim ve Bilim İşgörenleri Sendikası (Eğitim-İş) 1 Eylül'de 29818 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Özel Program ve Proje Uygulayan Eğitim Kurumları Yönetmeliği'nin yürütmesinin durdurulması için dava açtı. Eğitim-İş Genel Başkanı Veli Demir, yönetmeliğin her yönüyle kayırmacı ve torpilci sistem üzerine kurgulandığını kaydetti. Demir, yaptığı açıklamada "İdarenin 'kendisinden olmayan' öğretmen ve yöneticileri idari soruşturmalar ve disiplin cezaları ile proje okullarından uzak tutma amacına hizmet eden 8/1-ç ve 9/1-c maddeleri ile tam bir 'torpil' düzeni öngören atama usulüne ilişkin 13. ve 14. maddeleri ve hiçbir gerekçe ve somut dayanak olmaksızın mevcut öğretmen ve yöneticilerin tasfiyesini öngören geçici 1. maddesinin yürütmesinin durdurulması ve iptali amacıyla sendikamızca Danıştay nezdinde dava açılmıştır" diye konuştu.
Otizmli çocuklar için ders zili çaldı
Özel Tohum Vakfı Özel Eğitim Okulu'nda, 29 öğrenci tam zamanlı, 109 öğrenci yarı zamanlı olmak üzere toplam 138 öğrenci eğitim öğretime başladı. Her öğrenciye bir buçuk eğitimcinin düştüğü ve 11 ay 1 hafta kesintisiz eğitim verilen okulda, çocukların özellikleri ve gereksinimlerine göre bireysel eğitim program ve materyalleri sunuluyor.
Türkiye'de örnek model okul olarak faaliyetlerini 2006'dan bu yana sürdüren okul, kurulduğundan itibaren 710 çocuğa burs desteği verdi. Okulda, başta ABD olmak üzere pek çok ülkede 40 yılı aşkın süreli bir geçmişi olan uygulamalı davranış analizi (ABA-Applied Behavior Analysis) modeline dayalı yoğun özel eğitim hizmetleri veriliyor.
Uygulamalı davranış analizi, tüm dünyada otizmli çocuklara yönelik bilinen bilimsel ve en etkili eğitim modeli olarak kabul ediliyor.Otizmin, günümüzde bilinen tek tedavisi erken tanı ile yoğun ve sürekli özel eğitim. Özel Tohum Vakfı Özel Eğitim Okulu da çocukların ihtiyacı olan bu eğitimi sunuyor.
İDO ile MAPFRE'den çocuklara trafik dersi
Trafik kazalarını önlemek ve trafik kuralları konusunda farkındalık yaratmak amacıyla dört yıldır sosyal sorumluluk faaliyetleri gerçekleştiren MAPFRE Vakfı, bu çerçevede İstanbul Deniz Otobüsleri (İDO) ile işbirliği yaptı. İşbirliği kapsamında vakıf için özel hazırlanan "Bıdık ile Köpük Trafikte" adlı tiyatro oyunu eylül ayında İDO'nun Yenikapı - Bandırma seferlerinde sergilenecek. Tiyatro Alkış ile hazırlanan oyun, ekim-kasım aylarında da İstanbul'daki tiyatro salonlarında ücretsiz oynanarak binlerce çocuğa ulaşacak.