MEB sistemi tercihleri nasıl değerlendirmeye alıyor?
Tercih sisteminde her branş için ayrı sıralama esas alınır ve herkes sadece kendi alanındaki kontenjanlara tercih yapar. ÖSYS, ÖMSS, KPSS B Grubu ve diğer yerleştirmelerde de hep aynı sistem uygulanır.
Örneğin, biyoloji öğretmenleri kendi içinde sıralanır, matematik öğretmenleri kendi içinde sıralanır. Hiçbir bölüm aksi bir hüküm(yani YÖK denkliği) yoksa başka bir bölümün kontenjanını tercih edemez.
Yerleştirmeye her bölümde en yüksek puan alan adaydan başlanır ve sırayla diğer adaylar tercihlerine göre yerleştirilir.
Örneğin, biyoloji öğretmenliği branşında birinci olan aday ilk tercihi olan İzmir'e yerleştirilir. İkinci adaya sıra gelir. İkinci aday da ilk tercihinde İzmir'deki aynı okulu belirlediyse sistem bu sefer bu adayın ikinci tercihine geçer ve o okula yerleştirir. Çünkü sistem bu adayın ilk tercihine kendisinden önceki adayı yerleştirmiştir. Sistem bu şekilde tüm okulların kontenjanları dolana kadar diğer adayların da tercihlerini değerlendirerek devam eder. Mesela, 60'ıncı sırada olan bir adayın ilk tercihleri dolu ise sistem 25'e kadar boş olan bir okula bu adayı yerleştirene kadar devam eder.
Genel yerleştirme sistemi hakkında açıklamamızı ve örneklerimizi verdikten sonra esas konumuza geçelim
26. Tercih nedir?
Adayların, 25 adet tercih yaptıktan sonra “Tercihlerim dışındaki eğitim kurumlarına atanmak istiyorum.” seçeneğini işaretlemesi durumudur.
Sistemin işleyişi
26. tercihi işaretleyen bir adayın, ilk 25 tercihi dolu sistem bu adayı ayrı bir havuza alır. Bu adaydan sonraki adaylardan ilk 25 tercihi dolu olup da 26’yı seçenler de bu şekilde havuza alınırlar. Bu havuza alma işlemi “havuza alınan aday sayısı = yerleştirme yapılmamış okul sayısı” durumu gerçekleşene kadar devam eder.
Bu aşamadan sonra havuzdaki öğretmen adayları, boş kalan okullara sistem tarafından rastgele yerleştirilirler. (ki bu boş kalan okullar bu aşamaya gelene kadar adayların hiç tercih etmediği veya tercih eden adayların bu okullara sıra gelmeden önce başka okullara yerleştiği için boşta kalan okullardır.)
26. Tercihte hizmet bölgesi ayrımı var mı?
Dediğimiz gibi, sistem rastgele boş kalan mevcut okullara yerleştirmektedir. Hizmet bölgesi ayrımı da yapılmamaktadır.
Sıralamam 1308 ve bölümümden alım sayısı da 1308 ise 26’yı açarsam kesin yerleşir miyim?
Evet yerleşirsiniz.
Sıralamam alım sayısından geride kalıyor. Tercih yapmama gerek var mı?
Tabi ki tercih yapın. Belki de önünüzde tercih yapmayacak veya tercihleri kaçıracak adaylar olabilir bu durumda sıralamalar geri kayacaktır ve size de sıra gelebilir.
26. Tercih açtığımda sadece kötü ve istenmeyen okullara mı yerleştirilirim?
Bu ihtimal yüksek olsa da kesin ve net bir şey söylenemez. Belki de Ankara’da bir okulu “bana gelmez” diyerek kimse işaretlememiş olabilir ve 26. tercih sayesinde havuzdan bir aday yerleştirilebilir. Bunu kimse kestiremez.
MEB’de yakını olanların son gün sistemden girilerek tercihler ve boş okullar hakkında bilgi alarak tercih yaptığı söyleniyor. Bunlar doğru olabilir mi?
Bu konuda net bir şey söylemek birilerinin hakkına girmek olabilir ama bu imkansız bir şey değil.
Kutay Seymen ARIKAN