Nasreddin Hoca, 1208 Hortu doğumlu, Anadolu Selçukluları döneminde Hortu ile Akşehir ve çevresinde yaşayan efsanevi kişidir.
Çoğunlukla hazırcevap ve mizah anlayışına haiz bir bilge olarak aksettirildiği hikâyelerle tanınan Nasreddin Hoca'nın gerçekte yaşayıp yaşamadığına, yaşadıysa gerçek kişiliğinin ne olduğuna dair tartışmalar olmakla birlikte gerçek bir tarihî kişilik olduğuna dair bazı belgeler bulunmaktadır. Bu belgelerden edinilen bilgilere göre 1208 yılında Hortu köyünde doğan Nasreddin Hoca burada temel eğitimini aldıktan sonra Sivrihisar'da medresede eğitim görmüş ve babasının ölümü üzerine döndüğü memleketinde köy imamlığı görevini üstlenmiştir.
Nasreddin Hoca, bir süre sonra dönemin tasavvufî düşünce merkezlerinden Akşehir'e göç ederek Mahmûd-ı Hayrânî'nin dervişi olmuş, burada mülki görevler üstlenmiştir. Aynı zamanda Akşehir çevresindeki yörelerde de kısa süreli bulunduğu düşülen Nasreddin Hoca 1284'te yine Akşehir'de ölmüş ve günümüzdeki Nasreddin Hoca Türbesi'ne gömülmüştür. Nasreddin Hoca'nın adına anlatılar hikâyeler etrafında gelişen efsanevi kişiliği ölümüyle aynı yüzyıl içerisinde ortaya çıkmış olup kendisine addedilen anlatılar yüzyıllar içerisinde onlarla ifade edilen sayılardan binlere kadar çıkmıştır. Günümüzde bibliyografik bir değeri bulunan Nasreddin Hoca yazılı kültürünün bilinen en eski anlatısına 1480 yılında telif edilen Saltuknâme'de rastlanmakla birlikte Povest o Hoce Nasreddine serisi 1,5 milyon ile şimdiye dek en fazla satışı yapılan Nasreddin Hoca derlemesidir. Bu eserlerden derlenen fıkralar, içerdiği mesajlar, özellikleri ve mitolojik unsurlar gibi farklı bağlamlarda incelenmiş olup birçok ülkede eğitim-öğretimde de kullanılmaktadır.
Nassrettin Hoca fıkraları
Nasrettin Hoca'yı günümüzde tanınır kılan efsanevi fıkraları aşağıdaki gibidir.
- Parayı Veren Düdüğü Çalar Fıkrası
- Ya Tutarsa Fıkrası
- Kazan Doğurdu Fıkrası
- Gönlüm Razı Olmadı Fıkrası
- Bugün Ayın Kaçı? Fıkrası
- Allah'ın Rahmetinden Kaçılmaz Fıkrası
- Kim Daha Büyük? Fıkrası
- Sesimin Arkasından Koşuyorum Fıkrası
- Hanımla Muhabbet Fıkrası
- İnsanlar Gibi Düşünür Fıkrası
- Akıl Sır Ermiyor Fıkrası
- Mesele Çatallaştı Fıkrası