Hiç bir insan ne kadar bilgili olursa olsun, ne kadar zeki olursa olsun, her açıdan ne kadar güçlü olursa olsun; peygamber olmadan, Muhammed’in (s.a.v.) Kur’an’ı nasıl anlayıp uyguladığına bakmadan ne Kur’an’ı en mükemmel şekilde anlayabilir, ne de ilâhi davetin hedeflerini gerçekleştirebilir. İnsan bu noktada acizdir. Kulluk görevleri konusunda bilinçli olan her mü’min bu acziyetinin farkındadır. Daha iyi, daha olgun (kâmil), daha muttaki (takvalı), daha sâlih (salih amel işleyici), daha şükredici (şâkir), daha âbid (hakkıyla ibadet edici) olmak için Peygamber’i izler.
- İnsan, irade sahibi bir mahlûk. Dilediği şeyi konuşabiliyor; istediği şeyi seçebiliyor.
- İstediği yöne gidebiliyor; belli bir mekâna kısıtlanmamış. Ve insan, toplum hayatı süren bir varlık; diğer insanlarla çok yönlü münasebet halindedir.
- Her yöne gidebilen, dilediğini yapabilen, doğru ve yanlış hareket edebilen ve çok farklı ve hatta birbirine zıt şeyler söyleyebilen bu varlık için bir rehber gerekiyor.
- Bu yol gösterici, “akıl” olamaz. Çünkü akıl, varlık âlemini kimin yarattığını, insandan neler istediğini, hangi işlerden razı olduğunu, ölüm ötesinin hangi beldeye çıktığını ve böyle daha nice soruları cevaplandıracak güçte değil.
- İşte insan aklının bu aciz kaldığı bu noktada, insana yol gösterecek bir başka rehberi gerekli kılar. Bu rehber ise peygamberdir.
- Peygamber, Cenâb-ı Hakk'ın razı olduğu insan modelidir. Taklit edilmesiyle hakikate ve hidayete kavuşulan örnek şahsiyettir. Ve peygamber, ismet sıfatına sahiptir.
- Yani, ondan, Allah'ın razı olmayacağı hiçbir söz, fiil ve hareket sâdır olmaz.
- Hem sözleri, hem işleri, hem de hâlleri insanlar için birer hidayet meşalesidir. “Resul” sıfatıyla insanlara sadece hakkı, doğruyu, güzeli emreder ve bunlara “abd” sıfatıyla, en ileri seviyede, kendisi uyar.