Mudanya Ateşkes Antlaşması görüşmelerine İngiltere, Fransa ve İtalya katılmışdır. Türkiye Büyük Millet Meclisi adına görüşmelere İsmet İnönü katılmıştır. 1. Dünya Savaşı'nın taraflarından Yunanistan; Mudanya görüşmelerine katılmamış Yunanları İngilizler temsil etmiştir.
Büyük Taarruz’un başarıyla sonuçlanması ve Batı Anadolu’nun Yunan işgalinden kurtarılmasından sonra Türk ordusu, Marmara kıyılarına ulaşmıştı. Doğu Trakya bölgesi hala Yunan işgali altındaydı. İstanbul ve Boğazlarda ise İngiliz işgali devam ediyordu. İngilizler, Türklerin İstanbul ve Boğazlar üzerine bir askeri harekâta girişebileceklerinden endişe duymaktaydı. Bu nedenle İtilaf Devletleri 23 Eylül 1922’de TBMM’ye ateşkes önerisinde bulundu. Ayrıca, ateşkes antlaşması ile ilgili konferans düzenleneceğini bildirdiler. TBMM’nin de bu konferansa katılmasını talep ettiler. Mustafa Kemal Paşa konferansa katılmayı kabul etti fakat Meriç Nehri’ne kadar Trakya’nın derhal boşaltılmasını ve Türk idaresine bırakılması şartını öne sürdü. İtilaf Devletleri’nin bu şartları kabul etmeleriyle 3 Ekim 1922 tarihinde Mudanya’da ateşkes görüşmeleri başladı. Görüşmelerde Türkiye’yi İsmet Paşa, İngiltere’yi General Harrington (Heringtın), Fransa’yı General Charpy (Şarpi), İtalya’yı General Monbelli (Monbeli) temsil etti (Görsel 3.36). Yunanistan temsilcisi General Mazarakis, Mudanya’ya geldiği gemiden karaya çıkmayarak görüşlerini yazılı olarak bildirmiştir. Çetin pazarlıklar ve tartışmaların ardından 11 Ekim 1922 tarihinde Mudanya Ateşkes Antlaşması imzalandı.
Mudanya ateşkes antlaşması maddeleri
- Türk ve Yunan kuvvetleri arasındaki silahlı çatışmalar sona erecektir.
- Yunanlar Doğu Trakya’yı Meriç Nehri sınır olmak üzere, antlaşmanın yürürlüğe girmesini izleyen 15 gün içinde boşaltacaktır.
- İstanbul ve Boğazlar TBMM Hükûmeti’ne bırakılacaktır.
- Barış antlaşması yapılıncaya kadar, İtilaf Devletleri Boğazlarda kalabilecektir.
- Doğu Trakya’nın güvenliğini sağlamak için 8000 Türk jandarma birliği görevlendirilecektir.
- Türk ordusu barış antlaşması imzalanıncaya kadar Çanakkale ve Kocaeli bölgesinde belirlenen çizgide kalacaktır.
Mudanya ateşkes antlaşması sonuçları
Türk ulusunun düşman işgaline karşı mücadelesi başarıyla sonuçlanmıştır! Kurtuluş Savaşı'nde elde edilen askeri başarılar, diplomatik başarı ile perçinlenmiştir.
İstanbul ve Doğu Trakya savaşılmadan kurtarılmıştır.
1. Dünya Savaşı'nın ve İstanbul'un işgalinin taraflarından İngiltere; Türkiye Büyük Millet Meclisini tanıyarak, Türklerin başarısını kabul etmiştir.
Dönemin İngilteresinde Loyd George Hükümeti istifa etmiştir.
İtilaf Devletleri tarafından TBMM'ye, Lozan Barış Konferansı için teklif yapılmıştır.
Türk Devleti anlaşmalarda mağlup değil eşit devlet olarak kabul edilmiştir.
Doğu Trakya Türk ulusu kontrolüne girmiştir.