Aynı ya da farklı cins atomların bir araya gelerek oluşturdukları atom gruplarına molekül adı verilir. Moleküller birden fazla atomdan oluşur. Moleküllerin yapısı modellerle gösterilebilir.
Molekül, birbirine bağlı gruplar halindeki atomların oluşturduğu kimyasal bileşiklerin en küçük temel yapısına verilen addır. Diğer bir ifadeyle bir molekül bir bileşiği oluşturan atomların eşit oranlarda bulunduğu en küçük birimdir. Moleküller yapılarında birden fazla atom içerirler.
Molekül çeşitleri nelerdir
Molekül çeşitlerinin bazı kimyasal bağlardan etkilendiği söylenir. Öncelikle bu kimyasal bağların ne olduğu bilinmelidir. Çeşitlerini etkileyen kimyasal bağlar kimyasal nitelikli moleküler bağlardır. Moleküler bağlar ise, iyonik, metalik ve kovalent olarak isimlendirilir.
Moleküller her şeyde var olabilir. Çeşitlerinde ise örneğin su molekülü, ruh molekülü sayılabilir. Moleküller atomların bir araya gelmesiyle oluştuğu için molekül çeşitleri de atomların çeşitliliğini ifade eder. Çünkü bir molekül aynı özellikteki atomlardan oluşmak zorunda değildir. Farklı ve çeşitlilikteki atomlardan oluşabilir. Atomlar da molekülün çeşidini belirler.
Örneğin su molekülü çeşidi, bir oksijen ve iki hidrojen atomlarının bir araya gelmesiyle oluşmuş bir bileşiktir. Molekül çeşidi arasında yerini alır.
Molekül yapısı
Molekül oluşturduğu atomun yapısına sahiptir. Atomun özelliklerini alır. Bu yapı kimyasal bir yapıyı içerir. Kimyasal yapılar da su gibi madde gibi varlıkları oluşturur.
Her molekülün yapısı oluşturduğu maddeye ve birleştiği atoma göre farklılık içerebilir. Birbirine bağı kimyasal bileşikler ile oluşmuştur.
Molekül yapısı aynı cinste olan atomun ya da farklı cinste olan atomun bir araya gelmesiyle oluşmuştur. Molekül yapısı incelendiğinde bilinir ki bu yapı en az iki adet elementin bir araya gelmesiyle oluşmuştur. İkiden fazla element de molekül yapısını oluşturabilir. Fakat ikiden az element bir molekül yapısını oluşturamaz.
Bu şekilde molekül yapısı meydana gelir. Yapıyı meydana getiren iki ya da daha fazla olan element ve bileşikler ise birbirine bağlı şekilde durur.
Molekül sayısı
Molekül sayısı avagadro sayısı olarak bilinir. Bu sayı molekülün sahip olduğu değerdir. Bu değeri ise mol değeri oluşturur. Yapılan deney sonucunda bir molün yaklaşık olarak 6.022 sayıya eşit olduğu bilinmektedir.
Bu sayı bir elementin bir molündeki atom sayısını ifade eder. Bir bileşiğin bir molünde bulunan molekül sayısıdır.
Molekül kütlesi
Molekül kütlesi molekül ağırlığını ifade eder. Bu ağırlık da, bir kimyasal bileşiğin bir molekülünün birleşik atom kütle birimi türünden ağırlığıdır. Moleküler kütle hesaplaması ise bir molekülde bulunan atomların atom ağırlıklarının toplamı sonucu hesaplanabilir.
Moleküler kütle bağıl bir değerdir. Bu yüzden de bu değer Mr. olarak kısaltılır. Örneğin bir hidrojenin atom kütlesi bağlı olduğu molekül ağırlığını verir. Moleküller kimyasal reaksiyon sonucu meydana gelmiştir. Bu yüzden de kütlesinin ağırlığı atomlarının toplamının ağırlığına tam olarak eşit olur.
Molekül özellikleri
Bir molekül, özellikleri bakımından fiziksel ve kimyasal anlamda karakteristik özellikleri korunur. Serbest halde bir molekül tek başına bulunabilir. Elektriksel olarak nötr bir atom grubunu ifade eder.
Özellikleri arasında yapısı, kütlesi, sayısı ve çeşitleri yer alır. Yapı olarak elektronik ve kimyasal yapıdadır. Özellikleri arasında atomların eşit oranda bulunması da yer alır. Birden fazla çekirdekli yapıya sahiptir.
Az sayıda atomlardan oluşan moleküller basit yapılı çok sayıda atomlardan oluşan moleküller ise karmaşık yapılı kabul edilir. Moleküllerin en önemli özelliği oluşturdukları maddenin ısısı arttıkça dönme, titreşim gibi hareketler yapmasıdır.
Sıcaklı düştüğü zaman da sadece titreşim hareketini yaparlar. Dönmenin olmadığı hareket yapısı olduğu için de madde katı halde bulunur.
Moleküller katı ve sıvılarda birleşik halde bulunurken gaz molekülünde ise serbest ve hareket halinde bulunurlar.
Molekül yapılarına örnek vermek gerekirse bir su molekülü 2 hidrojen 1 oksijen olmak üzere 3 adet atomdan oluşurken kan proteini olan gamma globulin molekülü ise, oksijen, karbon, azot, hidrojenden oluşan 4 farklı türde 1996 adet atom içerebilir.