Mitoz bölünme, bir ana hücreden buna benzer yapı ve özelliklerde 2 yeni hücre oluşturulmasıdır. Bu bölünme şekliyle oluşan tüm hücreler birbirinin aynısıdır. Hayat boyu devam eden mitoz bölünme ile vücut hücreleri onarılır. Bu bağlamda; kemik, kalp ve böbrek gibi hücrelerde gelişme ve yapısal onarım sağlanır. Ancak tüm hücreler mitoz ile çoğalamamaktadır. Sinir hücreleri ve alyuvarların mitoz bölünme gerçekleştiremediği bilinmektedir. Gözdeki retina da bu bölünmeyle onarılamayan hücre grupları arasında yer almaktadır.
Kalıtsal çeşitlilik sağlanmaması, mitoz bölünmenin en büyük özelliklerinden biridir. Bu bağlamda yavru hücrelerdeki sitoplazma miktarı ya da organel sayısı farklı olsa da kromozom sayısı ana hücre ile aynıdır. Bir kez mitoza uğrayan hücre, bunu tekrarlayabilir.
Mitoz bölünme evreleri ve özellikleri
Mitoz bölünme, evreler halinde gerçekleşmektedir. Bu bağlamda mitoz bölünen bir hücrede; interfaz, karyokinez ve sitoplazma bölünmesi evreleri gerçekleşmektedir. Karyokinez içerisinde; profaz, metafaz, anafaz ve telofaz evrelerine yer verilmektedir. Bu evreler içerisinde hücrede görülen değişimlerse aşağıdaki gibi detaylandırılmaktadır.
Mitoz’un aşamaları sorulmayacaktır, ancak bazı testlerde çıktığı için aşağıda verilmiştir.
1. İnterfaz
2. Profaz
3. Metafaz
4. Anafaz
5. Telofaz
Mitoz bölünmenin aşamaları İPMAT şeklinde şifrelenebilir.
Mitoz bölünmenin aşamaları İzmirli Profesör Mete Annesine Telefon etti şeklinde şifrelenebilir.
Profaz, İnterfazda eşlenmiş durumdaki kromatinler kısalıp kalınlaşarak kromozoma dönüşürler. Çekirdek zarı, çekirdekçik ve organeller eriyerek tamamen kaybolur. Kromozomlar ekvatoral bölgeye hareket etmeye başlarlar.
Metafaz, Kardeş kromotitler ekvatoral düzlemde bir çember gibi, bazen de karışık olarak ekvatoral düzlem üzerinde dizilirler (Kromozomların bu şekilde sergilenmesine karyotip denir.) ve sentrozomlar interfazda oluşturmuş olduğu iğ ipliklerini kromozomlara doğru göndermeye başlar. Hücrenin ortasında hafif boğumlanma olur. İğ iplikleri kardeş kromatitlere tutunur. Kromozomların en net görüldüğü safhadır.
Anafaz, Kromozomlardaki sentromerlerin aynı anda ikiye bölünmesiyle kardeş kromatitler tam olarak birbirinden ayrılır. Kardeş kromatitler sentromerleriyle iğ ipliklerine tutunarak zıt kutuplara doğru çekilir. Anafaz evresi kardeş kromatitlerin zıt kutuplara ulaşmasıyla tamamlanır.
Telofaz, Profaz evresinde eriyen çekirdek zarı, çekirdekçik ve organeller yeniden oluşmaya başlar.Kutuplara çekilen kromatitler çekirdek zarının içine girerler.Kısaca bu evrede Profazda olan her şeyin tam tersi olur.Bu evreden sonra sitoplazma bölünmesi gerçekleşir.