Merkezî sinir sistemi, vücudumuza dağılan sinirlerin doğrudan ya da dolaylı olarak bağlı oldukları merkezdir. Vücudumuzun içinden ve dışından gelen bilgiler sinirler tarafından toplanarak merkezî sinir sisteminde değerlendirilir. Bu değerlendirmeyi sağlayan merkezî sinir sistemi organları, beyin ve omuriliktir.
Vücudumuzdaki en sağlam kemikler olan kafatası kemikleri tarafından korunan beyin; vücudumuzun öğrenme, hafıza ve yönetim merkezidir.
Beyin;
• Duyu organlarını kontrol eder, gelen bilgileri değerlendirir ve ne yapılması gerektiğini bildirir.
• Hormonların salgılanmasını kontrol eder.
• Konuşma ve istemli hareketlerin gerçekleşmesini sağlar.
• Kan basıncını ayarlar.
• Vücut sıcaklığını ayarlar.
• Susama ve acıkmayı kontrol eder.
• Vücudun duruşunu düzenler.
• Hayal kurma, irade ve hatırlama gibi etkinli
Beynin bölümleri olarak değerlendirilen beyincik ve omurilik soğanı aslında ayrı birer organdır.
Beyincik;
Beyincik, beynin arka alt kısmında yer alır ve bu organın üzeri girintili çıkıntılıdır. Vücudumuzun bazı doku ve organlarından gelen bilgileri değerlendirerek kas hareketlerini düzenler ve vücudumuzun dengesini sağlar. Beyincik, ayrıca kol ve bacaklarımızdaki kasların birbiriyle uyumlu çalışmasında beyne yardım ederek hareketlerimizin dengeli olmasını sağlar.
Omurilik Soğanı;
Beynin bölümlerinden bir diğeri olan omurilik soğanı, beynin arkasında
ve beyinciğin altında yer alır. Omuriliğin devamı şeklinde görülür ve yapısı
beyne benzemez. Omurilik soğanı, omurilik ile beyin arasındaki sinirlerin
geçtiği yerdir. Omurilik soğanı, solunum, dolaşım, sindirim ve üreme gibi
işlevlerden sorumlu iç organların yönetimini sağlayan merkezleri içermektedir.
Ayrıca öksürme, hapşırma, yutkunma, kusma gibi olayları kontrol
eder.
Omurilik;
Merkezî sinir sisteminde görevli diğer bir yapı da omuriliktir. Omurilik,
omur kemiklerinin üst üste gelmesiyle oluşan kanalda bulunur.
Omuriliğin iki önemli görevi vardır: Vücudun reflekslerini kontrol etmek,
çevresel sinir sistemi ile beyin arasında bağlantı kurmak.