Mektubun birçok çeşidi vardır. Neredeyse her alanda kullanabileceğimiz mektup, teknolojinin gelişmesiyle eski popülerliğini yitirmiştir.
İçindekiler
Mektup çeşitleri nelerdir
- Özel Mektuplar: Birbirinden uzakta bulunan yakın akraba veya arkadaşların haberleşmek, bir olayı aktarmak, bilgi vermek, ortak düşünceleri paylaşmak gibi çeşitli amaçlarla yazdıkları ve sadece yazanla okuyanı ilgilendiren mektuplardır. Özel mektuplar, konularına göre farklı isimlerle anılır: “Aile mektupları, tebrik mektupları, teşekkür mektupları, davet mektupları (davetiyeler), taziye mektupları, özür mektupları” gibi. Özel mektupların gizliliği söz konusudur ve bu gizlilik kanunla korunmuştur.
- İş Mektupları: Özel kurumların arasında veya kişilerle kurumlar arasında, yapılan mektup yazışmasına iş mektubu denir.Bu mektup türünde açıklayıcı anlatım kullanılır.
- Resmi Mektuplar: Resmî dairelerin ve tüzel kişilik taşıyan kuruluşların birbirlerine yazdıkları resmî yazılarla; bunların, vatandaşların başvurularına verdikleri yazılı cevaplara denir. İş mektuplarına benzerler.
Bu mektupların hitap başlığı, yazılan dairenin ya da tüzel kişilik sahibi kuruluşun kanun ve tüzüklerdeki tam adıdır. Bu mektuplarda tarih ile birlikte mektubun sıra numarası ve konusu belirtilir. Mektup, cevap mahiyetinde ise “ilgi” hanesine cevabı olduğu mektubun sayı ve tarihi, “konu” hanesine de kısaca amaç yazılır. Bu yapıldıktan sonra iki ya da üç satır aralığı bırakılarak mektup yazılır. - Edebi ve Felsefi Mektuplar: Edebî mektuplar; yazarları, içerikleri ve ifade şekilleri ile özel mektuplar içinde ayrı yer tutar ve ayrı şekilde ele alınırlar. Edebî mektuplarda, mektubun yazıldığı dönemin edebiyat ve düşünce olayları yer alır. Yazar, karşısındakine öğüt verir, yol gösterir. Eski dönemlerde, bu tür kişisel edebî mektuplar, “Mektûbât = Mektuplar” adı altında toplanır ve geniş kitlelerin de okuyabilmesi için yayımlanırdı.
- Açık Mektuplar: Her hangi bir düşünceyi, görüşü açıklamak, bir tezi savunmak için bir devlet yetkilisine ya da halka hitaben, bir kişi ya da kurum tarafından yazılan, gazete, dergi aracılığı ile yayımlanan mektuplardır. Açık mektuplarda sadece yazanı değil, geniş kitleleri ilgilendiren önemli konular ele alınır.
Mektup Hangi Bölümlerden Oluşur
Mektup dört bölümden oluşmalıdır.
- Hitap Bölümü: Bu bölümde mektubu yazdığınız arkadaşınız ise kime yazdığınız, resmi bir kurum ise hangi kuruma yazdığınız önemlidir ve sayfanın sol üst köşesine;
Sevgili arkadaşım, canım kuzenim, Canım oğlum, gibi ifadelerle; veya resmi bir kuruma iş mektubu yazıyor iseniz; Sayın Yönetici, Sayın ……. Müdürü,.. gibi ifadeler kullanmanız gerekir. Sağ üst köşeye ise bulunduğunuz yer il veya ilçeniz yazılır, virgül ile ayrılarak yanına günün tarihi atılır. (Ankara, 08 Kasım 2012) gibi. Hitap cümleniz bittiğinde ise virgül koyup arada 2 satır boşluk bırakarak ve paragraf yaparak giriş bölümüne geçebilirsiniz. - Giriş Bölümü: Bu bölümde ise mektubunuzun konusundan bahsederek, niçin yazdığınızı kısa cümleler ile anlatınız. Paragraf yaparak mektubun gelişme bölümüne geçebilirsiniz.
- Gelişme Bölümü: Gelişme bölümünde ise; mektubunuzda neyi anlatmak istediğinizi, ne istediğinizi teferruatlarıyla bahsedebilirsiniz. Mektubunuzun asıl ana bölümü bu bölümdür ve bu bölüm birkaç paragraftan oluşabilir. Giriş bölümünde bahsetmiş olduğunuz kısa cümlelerinizi bu bölümde açıklayarak, ne istediğinizi, ne zaman istediğinizi, kimlerden bahsetmek istediğinizi paragraflar halinde anlatabilirsiniz. Paragraf yaparak mektubun sonuç bölümüne geçebilirsiniz.
- Sonuç Bölümü: Mektubun sonuç bölümünde ise sağlık, esenlik, iyi dileklerinizi ve dostlarınıza selamlarınızı yazabilirsiniz. İş mektubu ise Saygılarınızı iletebilirsiniz.
Mektup yazarken nelere dikkat edilmelidir
- Mektup yazarken kullanacağımız kağıt ve zarf temiz olmalıdır. Bu basit ayrıntı karşımızdakine verdiğimiz değeri gösterir.
- Mektuptaki hitap, göndereceğimiz kişi ya da kurum göz önünde bulundurularak seçilmelidir: Sevgili Kardeşim, Canım Kardeşim, Canım Babacığım, Aziz Dostum, Saygıdeğer Büyüğüm, Sayın Murat Bey, Sayın Genel Müdür, vb.
- Mektupta daha sonra giriş ve amaç bölümüne geçilir. Bu bölümde mektubun niçin yazıldığı belirtilir.
- Sonuç bölümünde daha çok klişe sözlere yer verilerek, hoşa gidici bir dilekle mektup bitirilir; “sevgi ve saygılar sunar, esenlikler dilerim” gibi.
- Mektup yazmak için mürekkepli kalem gerekir.
- Sağ üst köşeye tarih yazılır.
- Her mektup bir hitap ifadesiyle başlar.
- Duygu, düşünce ve istekler ifade edilir veda cümlesiyle mektup bitirilir.
- Sağ alt köşeye isim yazılarak imza atılır.