Bir mahmuz, bir atı veya başka bir hayvanı sürme sırasında ileri veya yanlamasına hareket etmeye yönlendirmek amacıyla binicilik botlarının topuklarına çift olarak giyilmek üzere tasarlanmış metal bir araçtır. Genellikle sürüş yardımlarını iyileştirmek ve doğal yardımları yedeklemek için kullanılır.
Mahmuz kelimesi, dilimizde oldukça kullanılan kelimelerden birisidir. Mahmuz, Arapça dilinden Türkçe'mize geçmiştir. TDK'ye göre mahmuz kelimesi anlamı şu şekildedir:
- Çizmenin, potinin arkasına takılan ve binek hayvanlarını dürtüp hızlandırmaya yarayan demir veya çelik parça
- Tavukgillerin ve bazı kuşların ayakları ardında bulunan, boynuz yapısındaki sivri uzantı
- Köprü ayaklarında, basıncı azaltmak için suyun geldiği ve gittiği yanlardaki çıkıntı
- Eski tür savaş gemilerinde su kesimi altında, ileriye doğru uzanan, karşısındaki gemiyi batırabilen uzantı
Mahmuzlamak, denizcilik terimleri arasında yer alan bir sözcüktür. Mahmuzlamak, deniz savaşlarında düşman gemisine doğruda çarparak yaralama ya da ağır hasar verme amacı gütmektedir. Mahmuzlama işlemi, genellikle gemilerin en sağlam ve dayanıklı bölümü olan burun kısmıyla yapılmaktadır.