Torba Kanun 18 Ocak 2014 tarihli Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Söz konusu kanun ile sağlıkla ilgili bazı unvanlarda önemli değişiklikler yapılmıştır.
EBE, EN AZ ÖNLİSANS MEZUNU OLACAK
1219 sayılı "Tababet ve Şuabatı San'atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun"un ebelerin ne mezunu olacağını belirleyen hüküm, değiştirilmiştir. Yeni düzenleme şu şekildedir:
"MADDE 47 - Türkiye'de üniversitelerin ebelik ile ilgili lisans eğitimi veren fakülte ve yüksekokullarından mezun olan ve diplomaları Sağlık Bakanlığınca tescil edilenler ile öğrenimlerini yurt dışında ebelik ile ilgili bir okulda tamamlayarak denklikleri onaylanan ve diplomaları Sağlık Bakanlığınca tescil edilenlere ebe unvanı verilir."
Yukarıdaki hükme göre, ebelik unvanı 18 Ocak 2014 tarihinden sonra sadece ebelikle ilgili lisans eğitimi veren fakülte veya yüksekokullardan mezun olanlara verilecektir. Mezunların diplomalarını da Sağlık Bakanlığı tescil edecek.
DİŞ PROTEZ İŞLERİNİ ÖNLİSANS MEZUNLARI YAPACAK
1219 sayılı Kanunun ek 7 ve ek 10. maddelerinde düzenleme yapılmıştır. Buna göre diş protez teknisyenliği ibaresi diş protez teknikerli olarak değiştirilmiştir. Teknisyenlik unvanı lise mezunlarına, teknikerlik unvanı önlisans mezunlarına verildiği için diş protez işlemlerine yardımcı olacak personelin artık önlisans mezunu olması gerekmektedir. İlgili yeni möadde şu şekildedir:
Ek madde 7- Diş protez teknikerleri; sahip oldukları diploma veya belgelerin hak kazandırdığı unvanlardan başkalarını kullanamazlar, hastalarla doğrudan doğruya mesleki ilişkiye giremezler, laboratuvarlarında münhasıran diş hekimliği mesleğini icra etmekte kullanılan araç ve gereçleri bulunduramazlar, ek 4 üncü maddenin belirlediği sınırlar dışında herhangi bir çalışma yapamazlar, tavsiyede bulunamazlar.(***)
Ek Madde 10 - Diş protez teknikerleri veya diş hekimleri, diş protez laboratuvarı açmak istedikleri takdirde, mahallin en büyük mülki amirine başvurmak ve bu makamın belirteceği şartlara uymak zorundadırlar. Diş protez laboratuvarlarının sahip olmaları gereken şartlar ile bulundurmaları gereken asgari araç ve gereçlerin sayıları ve nitelikleri, Sağlık Bakanlığınca yayımlanacak bir yönetmelikle belirtilir. Laboratuvarların yönetmelik ve kanuna uygun çalışıp çalışmadıkları, il sağlık müdürlüklerince denetlenir.
SAĞLIKLA İLGİLİ 4 YENİ UNVAN GELDİ
Torba kanunla, sağlıkla ilgili meslek unvanlarının sayıldığı 1219 sayılı Kanunun ek 13. maddesine 4 yeni unvan eklenmiştir. İlgili unvanlar ve açıklamaları şu şekildedir:
"ü) Acil tıp teknikeri; ön lisans seviyesindeki acil tıp bölümünden mezun, acil tıbbi yardım ve bakım ile sınırlı kalmak kaydıyla hastaya müdahale ve bu hususta lazım gelen iş ve eylemleri yapan sağlık teknikeridir.
v) Hemşire yardımcısı; sağlık meslek liselerinin hemşire yardımcılığı programından mezun olup hemşire nezaretinde yardımcı olarak çalışan, ayrıca hastaların günlük yaşam aktivitelerinin yerine getirilmesi, beslenme programının uygulanması, kişisel bakım ve temizliği ile sağlık hizmetlerine ulaşımında yardımcı olan ve refakat eden sağlık teknisyenidir.
y) Ebe yardımcısı; sağlık meslek liselerinin ebe yardımcılığı programından mezun olup ebelerin nezaretinde yardımcı olarak çalışan, ayrıca hastaların günlük yaşam aktivitelerinin yerine getirilmesi, beslenme programının uygulanması, kişisel bakım ve temizliği ile sağlık hizmetlerine ulaşımında yardımcı olan ve refakat eden sağlık teknisyenidir.
z) Sağlık bakım teknisyeni; sağlık meslek liselerinin sağlık bakım teknisyenliği programından mezun olup en az tekniker düzeyindeki sağlık meslek mensuplarının nezaretinde yardımcı olarak çalışan, ayrıca hastaların günlük yaşam aktivitelerinin yerine getirilmesi, beslenme programının uygulanması, kişisel bakım ve temizliği ile sağlık hizmetlerine ulaşımında yardımcı olan ve refakat eden sağlık meslek mensubudur."
SAĞLIK MESLEK LİSELERİ ARTIK EBE, HEMŞİRE UNVANI VEREMEYECEK
Yukarıdaki maddeden de görüleceği üzere hemşire yardımcısı, ebe yardımcısı gibi yeni unvanlar oluşturulmuştur. Sağlık meslek liselerinden mezun olanlar artık hemşire yardımcılığı, ebe yardımcılığı ve sağlık bakım teknisyenliği programları oluşturacak ve bu programlara öğrenci alacaktır. Bu uygulamaya, önümüzdeki eğitim öğretim döneminden itibaren başlayacaktır.
Şuan SML'lerde okumakta olanlar ile daha önceki yıllarda okuyup da mezun olmuş oalnlar hemşire veya ebe unvanını kullanabilecek.
Ancak bu kanui düzenleme önümüzdeki yıldan itibaren Devlet kadrolarına yapılacak alımlarda lise düzeyinden çok az sayıda hemşire veya ebe alınacağını göstermektedir.
İlgili Kanuni düzenleme şu şekildedir:
MADDE 29 - 1219 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
"GEÇİCİ MADDE 11 - Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren, sağlık meslek liselerinin hemşire yardımcılığı, ebe yardımcılığı ve sağlık bakım teknisyenliği haricindeki programlarına öğrenci kaydedilmez. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 25/2/1954 tarihli ve 6283 sayılı Hemşirelik Kanununun geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası kapsamında sağlık meslek liselerinin hemşirelik programına da öğrenci kaydı yapılmaz. Bu tarihe kadar kaydı yapılmış olan öğrenciler eğitimlerini kayıtları yapılan programlarda tamamlarlar ve bitirdikleri programların meslek unvanını kullanırlar. Sağlık meslek liselerinin kapatılan programlarından bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar mezun olanlar da meslek unvanlarını kullanmaya devam ederler."