Kur’an’da Bilgi Edinme Yolları
- Vahiy
- Akıl
- Duyular
Vahiy: Allah tarafından peygamberlere gönderilen emir, yasak, öğüt ve bilgilerin tümüne vahiy denir. Vahiy, ilahi kaynaklı olduğu için kesin ve doğru bilgiler içerir. Vahiy, akıl ve duyularımızla edinebildiğimiz bilgilerin yanı sıra bunlarla ulaşamadığımız konularda da bilgiler verir. Örneğin ahiret hayatı, melekler, cinler ve dini sorumlulukların neler olduğu hakkındaki bilgileri vahiy yoluyla öğreniriz. “ İşte ahiret yurdu! Biz onu yeryüzünde böbürlenmeyi ve bozgunculuğu arzulamayan kimselere veririz. (En güzel) akıbet, takva sahiplerinindir.” Kasas Suresi 83
Akıl: Kur’an’a göre insan edindiği bilgileri aklıyla değerlendirerek ve daha önce elde etmiş olduğu birikimleri de kullanarak doğru bilgiye ulaşabilir. Aklıyla Allah’ın varlığının bilgisini bulabilir. Kur’an-ı Kerim’de Hz. İbrahim’in Allah’ın varlığı bilgisine aklıyla ulaştığı belirtilir. “ Şüphesiz, yeryüzünde yürüyen canlıların Allah katında en kötüsü, akıllarını kullanmayan (gerçeği görmeyen) sağırlar, dilsizlerdir.” Enfal Suresi 22
Duyular: Bildiğiniz gibi görme, işitme, koklama, tatma ve dokunma bizim duyularımızı oluşturur. Çevremizdeki birçok varlığı duyularımız sayesinde tanır, onların bilgisine ulaşırız. Biz ona iki göz, bir dil, iki dudak vermedik mi; iki apaçık yolu (hayır ve şer yollarını) göstermedik mi? Beled Suresi 8 – 10 “ Andolsun biz, cinler ve insanlardan, kalpleri olup da bunlarla anlamayan, gözleri olup da bunlarla görmeyen, kulakları olup da bunlarla işitmeyen birçoklarını cehennem için var ettik. İşte bunlar hayvanlar gibi, hatta daha da aşağıdadırlar. İşte bunlar gafillerin ta kendileridir.” Araf Suresi 179
Bu üç bilgi edinme yolunu birbirinden ayrı düşünemeyiz. Akıl olmadan vahiy anlaşılamaz. Aklımızın bilgilere ulaşmasını sağlayan vahiy ve duyulardır. Bütün bunlar birlikte olduğunda doğru bilgiye ulaşmak daha da kolaylaşır.