Arapçada din kelimesi, yaratıcının emir ve hâkimiyeti, kulun itaat ve teslimiyetine dayalı karşılıklı ilişkiyi ifade etmektedir. Kur’an-ı Kerim’de din kelimesi, doksan beş yerde çeşitli anlamlarda kullanılmaktadır. Kur’an’da “Allah katında (hak) din, İslam’dır.” denilerek, Allah’ın (c.c.) inanan insanlara öngördüğü dinin İslam olduğuna işaret edilir. Bir başka yerde ise “Kim İslam’dan başka bir din seçerse, bu ondan kabul edilmeyecektir.”4 denilerek İslam’ın dışındaki dinlerin varlığından da bahsedilir.5 Böylece Kur’an’da din kavramıyla özel anlamda İslam, genel anlamda ise bütün dinler kastedilir. Buna göre Kur’an’da din iki çeşittir. Biri mutlak din (objektif), diğeri ise değişken (sübjektif) dindir
Kur’an-ı Kerim’de Din Kelimesinin Çeşitli Anlamları
Örf ve âdet, “Firavun dedi ki: ‘Bırakın Musa’yı öldüreyim de, Rabbine yalvarsın bakalım. Çünkü ben onun sizin dininizi (hayat tarzınızı) değiştireceğinden yahut yeryüzünde fesat çıkaracağından korkuyorum.” (Mü’min suresi, 26. ayet.)
Hesap ve ceza günü, “Allah hesap gününün (ahiretin) malikidir.” (Fatiha suresi, 4. ayet.)
Kanun ve kurallar, “…(Yusuf) Kralın dinine göre kardeşini yanında alıkoyamazdı. Meğerki Allah dilemiş olsun.” (Yûsuf suresi, 76. ayet.)
Kulluk, itaat, Göklerdeki ve yerdeki herkes ister istemez ona boyun eğmişken ve ona döndürülüp götürülecekken onlar Allah'ın dininden başkasını mı arıyorlar? (Âl-i İmrân suresi, 83. ayet.)
“(Ey Muhammed!) Şüphesiz biz o Kitab'ı sana hak olarak indirdik. Öyle ise sen de dini Allah'a has kılarak O'na kulluk et. (Zümer suresi, 2. ayet.)
İnanç ve ibadet,"Sizin dininiz size, benim dinim de banadır." (Kâfirûn suresi, 6. ayet.)
“Rabbi ona "Teslim ol" dediğinde "Âlemlerin Rabbine teslim oldum" demişti. İbrahim bunu kendi oğullarına da vasiyet etti, Yakub da öyle: "Oğullarım! Allah sizin için bu dini (İslâm'ı) seçti. Siz de ancak müslümanlar olarak ölün" dedi (Bakara suresi, 131-132. ayetler.)
Sorumluluk, “Allah, sizin için dinde zorluk yaratmadı…” (Hac suresi, 78. ayet.)
Kur’an-ı Kerim’de İslam dışındaki dinler,7 hatta Mekkeli müşriklerin inançları8 bile din olarak adlandırılır. Fakat dinsizlik gibi bir kavramdan veya anlayıştan Kur’an’da hiç söz edilmez. Buradan yeryüzünde dinsiz bir toplumun bulunmadığı veya dinsiz olmanın insanın doğasına aykırı olduğu sonucu çıkarılabilir.