Hiç şüphesiz ki insanın konuşma kabiliyeti de Rabbimizin bize vermiş olduğu nimetlerden sadece biridir. Bir insanın edebî, ahlâkî, nezaketi ve zekâsı konuşmasından anlayabiliriz. Çünkü bilindiği üzere fikir ne ise, zikirde o olur. Güzel ahlâk sahibi bir insan güzel konuşmayı bilen, konuştuğu ile daima bir güzelliği hatırlatandır.
Konuşma Adabı Kuralları
- Konuşurken ses tonumuzu ortama uygun bir biçimde ayarlamalıyız.
- Konuşurken kişilerin sözünü kesmeden onları dinlemeliyiz.
- Konuşma sırası bize geldiğinde anlaşılır bir dille konuşmalıyız.
- Konuşurken karşımızdaki kişinin gözlerinin içine bakarak konuşmalıyız.
- Hangi sözü nerede ve nasıl konuşacağımızı iyi düşünmeliyiz.
- Karşımızdaki kişi konuşurken onu dinlemeli başka bir şeyle meşgul olmamalıyız.
Adab-ı Muaşeret kuralları
Yalan, iftira, gıybet, alay, nifakçılık gibi insanın işlediği günahların önemli bir kısmının dille alâkalı kötü konuşmanın sonucu meydana geldiği bilinmektedir.
Şeytanın kötü ve çirkin sözlerle insanların arasını bozduğu Kur’ân’da şöyle ifade edilir: “Kullarıma da de ki, sözün en güzelini söylesinler. Çünkü şeytan (söylenen kötü sözlerle) aralarını bozmaya çalışır.” 1
Peygamber Efendimiz (asm) bir Hadisinde kendisiyle Cennette buluşmak isteyenlere şöyle seslenir: “Biliniz ki siz de bana kavuşacaksınız. Buluşacağımız yer de, Kevser Havuzunun kenarıdır. Orada benimle buluşmak isteyenler, ellerini, dillerini günahlardan çeksinler.”2
Kötü ve çirkin sözün insanı Cehenneme sürüklediği bir Hadiste şöyle ifade edilir: “İnsanları Cehenneme yüz üstü düşürecek şey; dillerinden başkası değildir. Kim Allaha ve Ahiret gününe inanıyorsa, Ya hayır söylesin, ya da sussun..”3
Dipnotlar: