Çevremize baktığımızda farklı görünüşlerde, farklı renklerde katı, sıvı veya gaz hâlde madde örnekleri görürüz. Bu maddelerin yapısında çeşitli kimyasal türler bulunmaktadır. Maddeyi oluşturan bu kimyasal türlerin bir arada durmasını sağlayan çeşitli çekim kuvvetlerinden bahsedilir. Tek atomlu yapıda bulunan nötr türlerden atom olarak bahsedilir. Atom, bir elementin bütün özelliklerini gösteren en küçük birimidir. Asal gazlar ve metaller doğada kararlı hâlleri olan atom yapısında bulunur.
Asal gaz, metal veya ametal yapısında atomlar
Yukarıdaki tabloda atom olarak gördüğümüz asal gazlar ve metaller atomik (tek atomlu) yapıları ile kararlıdır. Atom olarak yazdığımız ametal atomları ise atomik yapıları ile kararlı değildir. Ametal atomları doğada atomik yapıda bulunmaz. Bu atomik yapılar kendi atomları veya başka atomlar ile birleşerek daha kararlı yapılar oluşturur. Aynı veya farklı en az iki tane ametal veya yarı metal atomunun bir araya gelerek oluşturduğu kimyasal tür, bir moleküldür.
Element veya bileşik yapısında moleküller
Yukarıdaki tabloda en az iki atomdan oluşan kimyasal türlerden çeşitli molekül örnekleri görülmektedir. Bir molekülün yapısında aynı cins element atomları varsa element molekülü, farklı cins element atomları varsa bileşik molekülü oluşmuştur. H2 bir element molekülü, H2O ise bir bileşik molekülüdür. Kimyasal türlerden atom veya moleküllerin elektron alması veya vermeleri sonucunda iyonlar oluşur. Yüklü atom veya atom gruplarına iyon denir.
Katyon veya anyon yapısında iyonlar
Yukarıdaki tabloda tek veya çok atomlu katyon veya anyon olarak yazabileceğimiz kimyasal türlerden çeşitli iyonlar görülmektedir. Elektron dağılımında son enerji katmanında 2 elektronu bulunan magnezyum atomunun bu elektronlara uyguladığı çekim kuvvetleri küçüktür. Bir parça magnezyum metalindeki bütün atomların en dış enerji katmanındaki elektronları bütün atom çekirdeklerinin çevresinde dolaşır. Bu şekilde magnezyum metalindeki atomlar bir arada durur. NaCI iyonik bileşiğinin yapısında bulunan Na+ ve CI– iyonları zıt yükler içerdiğinden aralarında elektrostatik bir çekim kuvveti oluşur. Bu çekim kuvveti ile NaCI bileşiğindeki iyonlar bir arada durur. Kimyasal bir tür olan moleküller arasında farklı çekim kuvvetleri oluşabilir. Molekülün kutuplu (polar) yapısından kaynaklanan çekim kuvvetleri oluşabileceği gibi kutupsuz (apolar) yapılı bir molekülde geçici kutuplaşma (indüklenmiş dipol) oluşumundan dolayı da çekim kuvvetleri oluşabilir.