Bütün maddeler atom ve moleküllerin çeşitli şekillerde bir araya gelmesiyle ortaya çıkar. Katıdaki atomlar, özellikle elektriksel karakterli kuvvetlerle, belirli konumlarda bir arada tutulurlar. Katı atomları bu denge konumları etrafında ısısal etkiler nedeniyle titreşim hareketi yaparlar. Fakat düşük sıcaklıklarda bu titreşim hareketi azdır ve atomlar hemen hemen sabit gibi düşünülebilir. Maddeye ısı enerjisi verilirse bu titreşim genliği artar.
- Maddenin en düzenli halidir.
- Tanecikler arasında çok az boşluk vardır.
- Enerjileri en düşüktür.
- Sadece titreşim hareketi yaparlar.
- Üzerine basınç uygulandığında sıķıştırılamazlar
- Belirli şekilleri ve hacimleri vardır.
Katılar amorf ve kristal katılar olmak üzere ikiye ayrılırlar. Kristal katılar ise iyonik, kovalent, moleküler ve metalik kristaller olarak dörde ayrılırlar.
Amorf katılar
Düzensiz tanecik dizilimine sahip katılardır. Kristal katıların aksine erime sıcaklıkları yoktur. Amorf katının erimeye başladığı sıcaklık değişkenlik gösterebilir.
Amorf katılar genellikle sıvı haldeki bir maddenin ani olarak soğutulması ile oluşturulur. Günlük hayatımızda bulunan cam, plastik, lastik, mum amorf katılara örnektir. Şekilleri de belirsizlik gösterir. Uzun süre beklemede akışkan olduğu gözlenmektedir.
Kristal katılar
Gördüğünüz tüm katıların en ez %90'ı kristal katılar grubuna girer. Atomların, iyonların veya moleküllerin belli bir geometrik kalıba göre istiflenmesiyle oluşan katılara kristal katı denir. Kristal katıların yapı, erime noktası, yoğunluk, sertlik gibi fiziksel özellikleri bu katıları meydana getiren atom, iyon ve molekülleri bir arada tutan çekim kuvvetlerine bağlıdır.
Kristal katılar, tanecikler arası çekim kuvvetlerine göre iyonik, moleküler, kovalent, metalik olarak sınıflandırılır.