Kader sözlükte “ölçü, miktar, bir şeyi belirli ölçüye göre yapmak ve belirlemek” anlamlarına gelir. Terim olarak “yüce Allah’ın, ezelden ebede kadar olacak bütün şeylerin zaman ve yerini, özellik ve niteliklerini, ezelî ilmiyle bilip sınırlaması ve takdir etmesi” demektir.
Kader ile ilgili deyimler
İçinde "kader" kelimesi geçen deyimler ve açıklamaları:
- Kadere meydan okumak, alın yazısının kişisel iradeyle değiştirilebileceğine inanarak savaşım vermek.
- Kaderin buyruğuna boyun eğmek: Başa gelene katlanmak.
- Kaderine küsmek (talihine küsmek): Kötü duruma düşmekten yalnız kendi talihini suçlu görmek.
- Talihin kucağına atılmak, kendi kaderine boyun eğmek.
- Kadir gecesi doğmuş, çok şanslı, kısmetli kimseler için söylenen bir söz.
Kader ile ilgili atasözleri
İçinde "kader" sözcüğü geçen atasözleri ve açıklamaları:
- Kader olmayınca kadir bilinmez: (atasözünün anlamı) Bir kimse ne kadar iyi insan olursa olsun, talihsiz biriyse değeri bilinmez.
- Takdire yazılan tedbirle bozulmaz: Önlem alınsa da alın yazısı değişmez.
- Allah kulunu kısmeti ile yaratır, Dünyaya gelen her canlı için potansiyel olarak rızık yaratılmıştır. Varlık sahnesine çıkan her canlı, kendisi için takdir edilen rızkı yer.
- Akacak kan damarda durmaz, bir zarara uğramak, bir musibetle karşılaşmak alnımıza yazılmışsa ne yapsak bunun önüne geçemeyiz. Allah’ın taktidir mutlaka yerine gelir.