İyilik yap denize at, balık bilmezse halık bilir atasözünün açıklaması ve anlamı:
İyilik, bir beklenti veya bedel karşılığında yapılmaz. Öyle bir durumda bu çıkar ilişkisi olur. Yaptığın iyiliklerden karşılık bekleme; yaptığın iyilik boşa çıksa da kıymeti bilinmese de sen iyilik yapmaya devam et. Bunu Yüce Allah görür. Bu davranışından dolayı seni bu dünyada olmasa bile öbür dünyada mutlaka ödüllendirir.
Yapılan iyiliğin karşılığını beklemeden sadece yardım edilmesi gerektiği, yapılan iyilik için değer bilinmemesinin önemli olmadığını bunun sadece Allah'ın bilmesinin önemli olduğunu anlatan atasözüdür. Halis niyetle yapılmayan iyilik hiçbir zaman karşılıksız kalmaz.