İstişare peygamberimizin hayatında önemli bir yere sahiptir. Bir karar almadan önce mutlaka yakın çevresine danışır istişare yapardı.
Resul-i Ekrem (s.a.v) istişareye büyük ehemmiyet verirdi. “İş hususunda onlarla müşavere et.” ayeti de bunu emretmektedir. Bir başka ayet-i kerimede de “Her ilim sahibinin üstünde daha iyi bir bilen vardır.”ayeti istişarenin önemini ve ilim sahiplerinin takınmaları gereken halden söz etmiştir. Kur’ an-ı Kerim’ in 42. Suresi de ismi Şura suresi olan ve adından da belli olduğu gibi istişarenin ne kadar önemli olduğunu belirtmektedir. Şura suresinin bir ayeti kerimesin de “... Onların (mü’minler) işleri aralarında danışma iledir...'' ayetiyle yine istişarenin değeri görülmektedir.
Bedir’de İstişare
Resul-i Ekrem, ashabını topladı kervanın takip edilmesinin mi yoksa müşrik ordusuna karşı çıkmanın mı daha uygun olacağı hususunda onlarla istişarede bulundu bir kısmı kervanın takip edilmesinin uygun olacağını ifade etti Resul-i Ekrem bundan hoşlanmadı o sırada Hz. Ebubekir ve Hz. Ömer söz alıp, müşriklerin üzerine yürümenin onlarla harbe gitmenin daha muvafık olacağı hususun da konuşunca, Peygamberimiz bundan memnun oldu daha sonra ensarlardan “Ya Resulallah! Rabbin sana neyi emrettiyse onu yap! Vallahi biz İsrail oğullarının Hz. Musa’ ya dediği gibi’ Git, Rabbine karşı düşmanlara karşı çık! Biz buradan kımıldayamayız’ tarzında bir söz söyleyecek değiliz. Biz sana tabiyiz” dediler.
Hz. Muhammed’in hayatından istişare örnekleri
- Uhut savaşından önce kendi düşüncesi farklı olmasına rağmen, sahabelerle yaptığı istişare sonrasında çoğunluğun görüşüne göre hareket etmiştir.
- İlk vahyi aldığında hemen Hz. Hatice’nin (r.a.) yanına gelmiş ve onunla yaşadıklarını konuştuktan sonra onun tavsiyesi üzerine eşiyle beraber Varaka b. Nevfel’e gitmiştir.
- Hendek savaşı öncesinde yapılan istişarede Selma’ı-Farisi’nin söylediği fikir beğenilmiş ve çoğunluğun da kabul etmesine göre hendekler kazılarak savunma savaşı yapılmıştır.
- Hz. Hatice’nin (r.a.) kendisiyle evlenme teklifinde bulunduğunda durumu gidip amcasıyla görüşmüş ve ondan sonra kararını vermiştir.
- Kızlarını evlendireceği zaman, karar vermeden önce gidip ailesiyle ve kızlarıyla görüşerek onların fikirlerini almıştır.