Sözlükte “haddi aşma, hata, cehalet, gaflet” gibi anlamlara gelen seref kökünden türetilmiş olan isrâf genel olarak inanç, söz ve davranışta dinin, akıl veya örfün uygun gördüğü ölçülerin dışına çıkmayı, özellikle mal veya imkânları meşrû olmayan amaçlar için saçıp savurmayı ifade eder (Lisânü’l-ʿArab, “srf” md.). İsrafla seref arasında ayırıma giderek birincisine “haddi aşmada ifrat”, ikincisine “tefrit” anlamını verenler olmakla birlikte genellikle her ikisi de aşırı inanç, tutum ve davranışlar için kullanılmaktadır.
İsraf, haramdır. Bu da dinde yasak olduğunu bildirmektedir. İsraf, adaletin tersi olarak bir zulüm çeşididir. Bir şeyin yerinde kullanılmaması anlamına gelmektedir. Bu yiyecek, içecek, enerji, zaman, insan sağlığı olabilir. Hemen her şeyi yerinde ve zamanında kullanmamak bir israf çeşididir.
Boş zamanının değerlendirilememesi bir zaman israfıdır. Gençliğin değerinin bilinmemesi bir israf çeşididir. Sağlığın kıymetinin bilinmemesi tıpkı ekmeğin çöpe atılması gibi bir israf çeşididir. İsrafın bütün çeşitleri haramdır. İsrafı engellemek, üretimin ve emeğin değerini bilmek anlamına gelmektedir. Emek ve üretmek insanlık adına din açısından da en önemli faaliyetlerden biridir.