İman etmek, kalp ile tasdik etmek, dil ile ikrar etmek anlamına gelmektedir. İmanın taklitten kurtarılarak tahkike ulaştırılması da söz konusudur.. İman yolculuğundan insanların gerçek anlamda ilim sahibi olarak İslam’ı yaşamaları bilmek ve yaşamakla doğru orantılı olarak gerçekleşmektedir.
Taklidi olarak yaşanan iman, görülerek yapılan ve iç anlamı ve kavramı anlaşılmayan iman anlayışı olarak yaşanmaktadır. Tahkiki iman ise gerçek iman olarak ilme vakıf olarak ne yaptığını bilerek yaşaması anlamına gelmektedir. Marifet ise taklidi imandan tahkiki imana geçmektedir. Bu süreç buluğ çağından yetişkinlik çağına doğru gitmektedir. Bu da kemale erme, imanda olgunlaşma anlamlarına gelmektedir.
Tahkiki iman nedir
Bu iman sahipleri, her bir mahlukun üzerindeki ilahî sikke ve damgaları görür. Onda tecelli eden ilahî isim ve sıfatları okur. Mahlukların hâl lisanı ile yaptıkları tesbihatı işitir. O, mevcudun Cenab-ı Hakk’ın varlığına, birliğine ve diğer iman hakikatlerine yaptığı şehadeti dinler. Yani bir çiçeğe baktığında, altı iman hakikatinin delillerini çıkartır. O, çiçek ile ahiretin ve meleklerin varlığını ve diğer iman hakikatlerinin hak ve doğru olduğunu ispat eder. İman hakikatleri sadece akıllarında değildir. Kalp, ruh, sır ve diğer latifelerine de nüfuz etmiştir. Bu cihetle, sarsılmaz bir imana sahiptirler.