İmam Maturidi kimdir

Tam adı: Ebû Mansur Maturidi (d. 238/852 Maturid-/ö. 333/944 Maturid) İslâm dininin inanç esasları (akait) konularında ortaya attığı görüşlerle Ehl-i sünnet’in temsilcisi olan kelam, tefsir ve fıkıh bilgini.
Lakabı: Hidayet önderi, hidayet meşalesi.
Ailesi-Çocukluk ve Gençliği: İmam Maturidi bugün Özbekistan sınırları içinde olan Semerkant şehrinin Maturid köyünde doğmuştur. Türk kökenli bir aileye mensup olduğu rivayet edilir . Hayatı hakkında kaynaklarda çok az bilgiye rastlanır.
Şahsiyeti ve İlmi Yönü: Maturidi, küçük yaştan itibaren kendini İslami ilimlerde yetiştirmiş, tefsir, akait ve kelam ilimlerinde önemli çalışmalar yapmıştır. Maturidi’nin yetiştiği Semerkant, Ebu Hanife’nin görüşlerinin yaygın olduğu bir ilim merkeziydi. Maturidi, genç yaşta ilim tahsil ettiği medresenin başına geçmiştir.
İlimdeki Metodu: Ehl-i Sünnet prensiplerini Kur’an, sünnet, akli delillerle savunmuş, özellikle Mutezile ve Şia’nın görüşlerini tenkit etmiştir. İnanç konularında ortaya çıkan sorunlara çözümler getirmiş, iman esaslarını sistemli bir şekilde ifade etmiş, bunları savunmuş ve açıklamıştır. Maturidi’nin İslam düşüncesine en büyük katkısı Ehl-i Sünnet inancını sistemli bir yapıya kavuşturmasıdır. İmam Maturidi, Ebû Hanife’nin anlayışı doğrultusunda gelişen Ehl-i Sünnet çizgisini sistemleştirerek Sünni düşünceye yeni bir ruh katmıştır. Maturidi, dini konularda akla önem vermişse de akıl ve nakil arasında kendine özgü bir denge kurmayı başarmıştır.
Eserleri: Maturidi kelam, mezhepler tarihi, tefsir ve fıkıh alanında birçok eser vermiştir. Bunlardan başlıcaları: Kitabu’t-Tevhid, Te’vilatü’l-Kur’an, Kitabü’l-Makâlât. “Te’vilatü’l-Kur’ân” ve “Kitâbu’t-Tevhid” adındaki iki eseri bize kadar ulaşabilmiş, diğer eserleri ise ulaşamamıştır.
Öğrencileri: Maturidi’nin dini anlama ve yorumlama sistemi, kendisinden sonraki birçok din bilginine ilham kaynağı olmuştur. Birçoğu Türk olan bu bilginler, onun ekolünü zenginleştiren ve yayan eserler yazmıştır.
Maturidi’nin İslam dininin inanç esasları (itikat) ile ilgili konularda ortaya koyduğu görüşleri Türkler arasında kabul görmüştür. Maturidi’nin akılcılık ve hoşgörü temellerine dayalı dini anlama ve yorumlama biçimi, Türklerin din anlayışını ve düşünce tarihini şekillendirmiştir. Bugün Türk dünyasının çoğunluğu itikatta Maturidi mezhebinin görüşlerine göre amel etmektedir.
Maturidilik Mezhebinin Yayıldığı Yerler: Maturidilik mezhebi, ilk önceleri Horasan ve Maveraünnehir’de sonraları da Afganistan, Pakistan, Hindistan, Türkistan, Malezya, Endonezya, Kafkasya, Rusya, Türkiye, Ortadoğu ve Balkan ülkelerinde yaşayan Müslümanların büyük bir kısmı tarafından benimsenmiştir.