İki Çay, Biri Demli Olsun Metni Cevapları
HAZIRLIK
Sevdiğiniz içecekler nelerdir? İsimlerini arkadaşlarınızla paylaşınız.
Cevap: Sevdiğim içecekler ayran ve çaydır. Asitli ve gazlı içecekleri pek sevmem. Asitli ve gazlı içeceklerin vücudumuza vereceği zararın farkındayım. Ben milli içeceklerimiz olan çay ve ayranı tercih etmekteyim.
Görsellerden ve başlıktan hareketle okuyacağınız metnin konusunu tahmin ederek yazınız.
Cevap: Görsellerden ve başlıktan hareketle okuyacağım metnin konusu çay ve çayın demlenmesi olabilir.
1. ETKİNLİK
6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Sayfa 136 Cevabı
Metinde geçen bazı kelimeler ve anlamları aşağıda verilmiştir. Anlamların yanındaki kutucuklara uygun kelimeyi yazınız.
efkâr, maşrapa, fani, tamah kâr, üstat, tiryaki, hasılı, gurbet, ritüel, adap
Bilim veya sanat alanında ustun bilgisi veya yeteneği olan kimse (üstat)
Doğup yaşanılmış olan yerden uzak yer. (gurbet )
Metal, toprak, plastik vb. nden yapılmış, ağzı açık, kulplu, bardağa benzeyen, küçük kap. (maşrapa)
Yol yordam. (adap)
Açgözlü. (tamahkar)
Tütün, kahve, çay vb. keyif veren maddelere alışmış olan (kimse). (tiryaki)
Tasa, kaygı. (efkar)
Âdet hâline gelmiş, (ritüel)
Sözün kısası, kısaca. (hasılı)
Ölümlü, gelip geçici. (fani)
2. ETKİNLİK
Aşağıdaki sorulan metinden hareketle yanıtlayınız.
1. Metne göre çay denilince akla gelen şehirlerimiz hangileridir? Bu şehirlerden hangi yönüyle bahsedilmiştir?
Cevap: Metne göre çay denilince akla gelen şehirlerimiz Rize ve Erzincan’dır. Çay, Rize’de yetişir fakat en iyi Erzincan’da demlenir.
2. Yazar, çaycılık mesleğinin olmazsa olmazları arasında neleri söylemiştir?
Cevap: Yazar, çaycılık mesleğinin olmazsa olmazları arasında temizlik, sağlığa uygunluk, sunum, edep, adap, sır saklamak, tamahkâr olmamak ve süreklilik.
3. Metinde insanımızın çaya olan düşkünlüğü hangi örneklerle ifade edilmiştir?
Cevap: Metinde insanımızın çaya olan düşkünlüğü çay içmeden güne başlanmaması, misafire ikram edilmesi, çaysız sohbet edilmemesi, simitle beraber en çok tercih edilen içecek olması gibi örneklerle ifade etmiştir.
4. Metne göre insanlar neden özellikle cam bardaktan çay içmeyi tercih etmektedir?
Cevap: Metne göre insanlar neden özellikle cam bardaktan çay içmeyi rengini görmek, sıcaklığını hissetmek, çayı karıştırırken camdan çıkan büyüleyici sesi duymak ister.
5. Çayın sizin yaşantınızdaki yeri ve önemi nedir?
Cevap: Çayın benim yaşantımdaki yeri ve önemi çok başkadır. Sabah kahvaltısında ve akşam yemeğinden sonra mutlaka çay içerim. Kitap okurken, ders çalışırken çay bana dostluk eder. Üşüdüğüm zaman çay içmezsem ısınamazmışım gibi gelir. Çay benim için hem bir dost hem de şifa kaynağı gibidir.
6. Geleneğimizin bir parçası olan çayevlerinin yok olmaması için önerileriniz nelerdir?
Cevap: Geleneğimizin bir parçası olan çayevlerinin yok olmaması için önerilerim kısaca; çay demleyip satma yetkisi sadece çay evlerine verilebilir; çay evleri dışında dışarıda çay demlenip satılması yasaklanabilir.
3. ETKİNLİK
6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Sayfa 137 Cevabı
Aşağıda yıllara göre ülkemizdeki çay üretim grafiği verilmiştir. Grafikten hareketle soruları yanıtlayınız.
• Grafiğe göre ülkemizdeki çay üretiminin en az olduğu yıl hangisidir?
Cevap: Grafiğe göre ülkemizdeki çay üretiminin en az olduğu yıl 2001 yılıdır.
• 2016 yılında ülkemizin çay üretimi kaç tondur?
Cevap: 2016 yılında ülkemizin çay üretimi 1.1350.000 tondur.
• Çay üretimindeki en yüksek artış hangi yıllar arasında gerçekleşmiştir?
Cevap: Çay üretimindeki en yüksek artış 2001-2007 yılları arasında gerçekleşmiştir.
• Çay üretimi yıllara göre nasıl bir değişiklik göstermiştir? Yorumlayınız.
Cevap: Çay üretimi yıllara göre en yüksek artış 2001-2007 yılları arasında olmuştur. 2007 ile 2013 yılları arasında çay üretiminde belirgin bir artı gözlenmezken, 2016 yılında 1.350.000 tonluk çay üretimiyle en çok çay üretimi gerçekleşmiştir.
4. ETKİNLİK
Kültürümüze yerleşmiş çay ile ilgili cümleler verilmiştir. Yarım bırakılan cümleleri metinle ilişkilendirerek tamamlayınız.
Çay sohbettir çünkü
Cevap: çay içilen yerde sohbet de olur.
Çay eşitliktir çünkü
Cevap: herkes çay içebilir.
Çay davettir çünkü
Cevap: misafire çay ikram edilir.
5. ETKİNLİK
6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Sayfa 138 Cevabı
Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili kelimelerin yanındaki isimleri hangi yönden tamamladığını yazınız.
• Eskiden olduğu gibi yine kara demlikte çay içmeye çalışırım. (renk)
• Ünlü edebiyatçılarımızdan çay üzerine söylenmiş sözler de var. (durum)
• Keyifli bir zaman dilimi herkese İyi gelir. (durum)
• İyi bir çay herkese iyi gelir. (durum-sayı)
• Her işte olduğu gibi çaycılık mesleğinde de zorluklar vardır. (belgisiz)
• Biz o zamanlar şiiri bilmez, üstadı da tanımazdık, (işaret)
• Garibanın dar vakitlerinde yıllarca “can simidi” oldu. (durum)
• Önde iki cebi bulunan önlük kuşanmadan işe başlanmaz. (sayı)
• Bir asır önce kahvesiz yapamayan halkımız bugün çayını içmeden güne başlamaz. (sayı)
6. ETKİNLİK
Çevrenizdeki insanların en çok tercih ettiği içeceklerle ilgili aldığınız notlardan yola çıkarak konuşma yapınız. Konuşmanızı görsellerle destekleyiniz.
Çevremizdeki insanlar farklı içecekleri tercih ediyor. Su, çay, kahve, gazlı içecekler ve meyve suları popüler seçenekler arasında yer alıyor. İçecek tercihleri kişisel ve kültürel faktörlere bağlı olarak değişiyor. Sağlıklı bir yaşam için dengeli bir içecek seçimi önemlidir.
7. ETKİNLİK
Çay demlemek için yapılması gerekenleri işlem basamaklarına göre yazınız.
Çay demlemek için basit adımlar:
- Su kaynatın.
- Çaydanlığa veya demliğe çay yapraklarını ekleyin.
- Sıcak suyu çaydanlığa veya demliğe dökün.
- Çayın demlenmesini bekleyin.
- Çayı süzün.
- Servis yapın ve tadını çıkarın.
8. ETKİNLİK
6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Sayfa 139 Cevabı
Çay, kahve gibi insanlarımızın çok tükettiği içeceklerin günlük hayatımızdaki yeri ni anlatan bir yazı yazınız. Yazınıza uygun bir başlık belirleyiniz.
Günlük Keyif: Çay ve Kahveyle Anlam Bulan Anlar
Günlük hayatta çoğumuz için vazgeçilmez olan çay ve kahve, sadece içeceklerden öte, adeta birer yaşam ritüeli halini almış durumda. Sabahları enerji kaynağı, öğle molasının tadı, akşamları ise rahatlatıcı bir arkadaş; çay ve kahve, günlük yaşantımızın içinde özel anlar yaratıyor. Çaydanlık şarkıları ve kahve fincanında danslarla dolu, içimizdeki sıcaklıkla birleşen bu anlar, günlük rutinimizi anlamla dolduruyor.
GELECEK DERSE HAZIRLIK
1. Müziğin kültürümüzdeki yerini araştırınız.
Müzik, halkın dili ve dünyanın timsalidir. Türk müzik kültürü kısaca, Türklerin müziksel yaşam biçimi demektir. Sibirya bilgesinde flüt ve ney, Doğu Türkistan’da flüt ve çapraz flüt, Fergana vadisi bölgesinde Tambur, Dutar, çapraz flüt , bulaban (balaban) ve dombra’nın en çok icra edilen çalgılar olarak yer aldığını bilinmektedir. Osmanlı dönemi öncesi Türk müzik kültürüne ait değişimlerde, büyük Türk uygarlıkların etkisi de çok büyük olmuştur. Osmanlı, müzikte biçimsel anlamda önemli adımların atıldığı bir dönemi de simgelemektedir. Ziya Gökalp’ te müzik kültüründe devrim niteliği taşıyan fikirlere imza atan önemli şahıslar arasında yer almaktadır. Cumhuriyet dönemi öncesi müzikte batılılaşma anlayışıyla kurulmuş olan Mızıka-i Hümayun adlı müzisyen topluluğu, günümüzde Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası olarak varlığını sürdürmektedir. Türkiye Cumhuriyet’i devletine ait müzik politikalarının biçimlenmesinde muasır medeniyet seviyesine ulaşma arzusu büyük önem taşımaktadır.
2. Yaşadığınız yöreye ait, hikâyesi olan türküleri araştırınız.
Yarim İstanbul’u mesken mi tuttun
Geçim derdiyle beli bükülen aileler, evlerinin reislerini, evlenme çağında oğlu olanlar da evlerinin delikanlılarını para kazanması için gurbete gönderirmiş. Anadolu’nun köy ve kasabalarından iş imkânlarının geniş olduğu büyük şehirlere özellikle de İstanbul’a çalışmaya gidenler senelerce oralarda kalırmış. Memlekette bıraktıkları eşleri, nişanlıları da sevdikleri adamın gurbet yolunu gözlermiş. Bu türkü de kocası İstanbul’a çalışmaya gidip senelerce dönmeyen bir kadının yaktığı bir ağıttır.
Yarim İstanbul’u Mesken mi Tuttun
Ağam İstanbul’ u mesken mi tuttun aman
Gördün güzelleri beni unuttun aman
Beni evinize köle mi tuttun aman