Gelişen teknolojiye hemen uyum sağlayan çocuklar, bu aletleri yerinde ve yeteri kadar kullanmayınca bağımlı hale geliyorlar. Uzmanlara göre okuldan artakalan zamanları sosyal faaliyetler, geleneksel oyunlar, spor ve hobilerle yeterince doldurulmayan çocukların bağımlılık riski de artıyor.
Çocukların çizgi film, bilgisayar ve tabletle meşguliyetini ‘saatli’ hale getirmeyi öneren uzmanlar, ailelerin ödev dışı zamanları ise sosyal faaliyetlere ayırmasını öneriyor. Spor yapma, hikâye anlatma, birlikte oyun oynama, sohbet etme ve gezi gibi etkinlikler bunların bu etkinliklerin başında yer alıyor. Turgut Özal Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Çocuk Gelişimi Bölümü Başkanı Yrd. Doç. Dr. Çağla Gür, ebeveynin çocuklarını doğru yönlendirebilmek için teknolojiyle ilgili asgari düzeyde bilgi edinmesi gerektiğini belirtiyor. Ailelerin çocuklarının ilgi, beceri ve yeteneklerini iyi keşfetmesi gerektiğini vurgulayan Gür, buna göre çocuğu spor, drama veya müziğe yönlendirmeyi tavsiye ediyor. Gür, uygun sosyal çevre ve hobiler edinmesine yardımcı olunan çocukların, hem ders dışı vakitlerini iyi değerlendireceğini hem de boş kalıp bilgisayar bağımlısı olmasının önüne geçilebileceğini söylüyor. Çoğunlukla sosyal ilişki kurmakta zorlanan çocukların bağımlılık riski bulunduğunu ifade eden Gür, “Evde ve sokakta geçirdiği boş vakit arttıkça çocuğun oyun veya bilgisayar bağımlılığı riski artıyor. Sosyal arkadaşlık kuramayanlar kendilerini daha çok bilgisayara bağlıyor. Çocukların ev dışında geçirdikleri zamanın da kontrollü olması gerekiyor. Nerede zaman geçirdiğine ve ne yaptığına da dikkat edilmeli. Vaktini internet kafede de geçiriyor olabilir.” diyor.
SAAT KURALI KONULMALI
Yrd. Doç. Dr. Nurcan Koçak, çocukların bilgisayar ve tabletle meşguliyetinin mutlaka saatli hale getirilmesi gerektiğini belirtiyor. Koçak, ebeveynlere şu tavsiyede bulunuyor: “Ebeveyn çocukla konuşarak örneğin ‘Saat 18.00 ile 19.00 arası bilgisayarda oyun oynayabilirsin, çizgi film izleyebilirsin’ diye saat belirlemeli. Anne-baba aynı tavrı sergilemeli. Aksi halde çocuk kim daha esnekse onu dinliyor. Aile büyükleri de bu kurallara riayet etmeli.”
Her çocuğun farklı ilgi ve merakları olabilir. Bazı çocuklar grup oyunlarından hoşlanır, bazı çocuklar anne-babasıyla sohbet etmek ister. Müziğe ilgisi olan çocukla o konularda sohbet edilebilir. Çocukların evde ödevi bitince komik hikâye uydurma, fıkra anlatma, sevdiği oyunlar oynama etkinlikleriyle kaliteli zaman geçirilebilir. Çocuğun anlattığını dinleme, sonra da bununla ilgili yorumlar yapma medeni cesaretini artırır. Çocuğunuzun arkadaşlarını tanıyabilir, onları evinize davet edebilirsiniz. Çok yakın arkadaşlarının aileleriyle tanışabilirsiniz. Hafta sonları veya tatillerde çocukların köyde, kırsalda yaşayan aile büyüklerinin yanında doğayı tanıma fırsatı bulmalarına imkân sağlayabilirsiniz. Böylece sebze, meyvelerin yetiştirilmesini gözlemleyebilir, doğayı tanır, çevreye duyarlılık kazanırlar. Ayrıca tarihi mekânları görebileceği kısa geziler de ayarlanabilir.