Arapçadan dilimize geçen Hilm kelimesinin birden çok anlamı bulunmaktadır. Bu anlamlar içinde yumuşak huylu, halim ve selim olmak anlamına gelen sıfatlar daha çok kullanılmaktadır.
Hilm kelimesi Türkçe sözcükler içerisinde en çok halim kelimesi ile ilişkilendirilebilir. Bu kelime, İslâm öncesi Arap edebiyatında da “akıl” anlamında kullanılmaktaydı. Bu sıfat çok ender kişiliğe sahip insanlara verilirdi. Bu kişiler sabırlı, huzur veren, yumuşak huylu kimselerdir. İslam ahlakı açısından derin anlamlar ifade eden Hilm kelimesi bu sıfata sahip olmayanları ise zulüm, serkeşlik, saldırganlık gibi kelimelerle anlamlandırır.
İslami Din Kültüründe hilm sahibi birey öfke, ihtiras gibi bencil duygulara hâkim olmayandır. Bu akıl sahibi bireyin ağır başlılığı güçsüzlük gibi algılanmamalıdır. Büyük erdem ve akıl hilm kelimesi ile doğrudan ilgilidir.
Peygamberimiz hilmi ve nezaketiyle düşmanlık ve nefrete sebep olabilecek münakaşalardan hayatı boyunca kaçındı. Kötülüğe kötülükle karşılık vermedi. Fakat zulme de sessiz kalmadı. “Kim bir kötülük görürse onu eliyle düzeltsin. Buna gücü yetmezse diliyle düzeltsin. Buna da gücü yetmezse kalbiyle reddetsin...” (Müslim, İman, 78) buyurarak karşılaşılan haksızlık ve zulümlere duyarsız kalmamamız gerektiğini bizlere bildirmiştir. Hoşgörünün ve sabrın bir sınırı olduğunu ve zulme karşı vurdumduymazlık ve görmezden gelmenin mümkün olamayacağını belirtmiştir.
Hilm
- Sabırdır
- Ağır Başlılıktır
- Kötülüğe kötülükle karşılık vermemektir
- Kışkırtmalara kapılmamaktır
- Yumuşak huyluluktur
- Bencil duygulara ve öfkeye hâkim olmaktır