Hamdullah Suphi Tanrıöver kısa hayatı
Hamdullah Suphi Tanrıöver (d. İstanbul, 1886 - ö. İstanbul, 10 Haziran 1966).
Edebiyatçı, Yazar, Milletvekili, Siyasetçi. Türk edebiyatının ateşli hatiplerinden biri kabul edilen sanatçı, 1885’te İstanbul’da doğdu. Galatasaray Lisesini bitirdi; İstanbul Erkek Muallim Mektebinde edebiyat, Darülfünunda Türk-İslam sanatları hocalığı yaptı. Son Osmanlı Mebusan Meclisinde Saruhan mebusu olarak görev yapan yazar, İstanbul’un işgali ve Türk Ocaklarının kapatılması üzerine Ankara’ya giderek fiilen Millî Mücadele’ye katıldı. Antalya mebusu olarak Türkiye Büyük Millet Meclisine girdi, aynı yıl Maarif Vekilliğine getirildi. Hamdullah Suphi; şiir, hikâye, makale, söylev ve konferans türlerinde eserler vermekle birlikte edebiyatımızda hitabet gücüyle tanındı. Söylevleriyle Millî Edebiyat hareketine güç kattı, İzmir’in işgal edilmesi üzerine İstanbul mitinglerindeki konuşmalarıyla Millî Mücadele ateşini ilk yakanlar arasında yer aldı. İstanbul’daki işgalci güçlere karşı düzenlenen açık hava toplantılarında, daha sonra TBMM’de ve Kurtuluş Savaşı yıllarında hitabetin etkili örnekleri olarak gösterilen konuşmalar yaptı ve güçlü bir hatip olarak tanındı.
Hamdullah Suphi Tanrıöver edebî kişiliği:
- Hamdullah Suphi; şiir, hikâye, makale, söylev ve konferans türlerinde yazmakla beraber edebiyatımızda hitabet gücüyle tanınır.
- Türkçülük ülküsünün en ateşli savunucularındandır.
- Söylevleriyle Millî Edebiyat hareketine güç katar, İzmir’in işgal edilmesi üzerine İstanbul mitinglerindeki konuşmalarıyla Millî Mücadele ateşini ilk yakanlar arasında yer alır.
- “Tanrıöver” soyadını Atatürk’ten alır.
- Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet’in ilk yıllarında Meclis’te yaptığı coşkulu konuşmalarıyla tanınan siyaset adamı ve yazar Hamdullah Suphi Tanrıöver, Tanzimat 1909’da Fecr-i Âti topluluğuna katılır.
- 1911’de bu topluluktan ayrılarak Genç Kalemler çevresinde gelişen Millî Edebiyat akımına bağlanır.
- 1912’de milliyetçilik akımının İstanbul’daki merkezi olan Türk Ocağı’na girerek başkan seçilir.
- İstanbul’daki işgalci güçlere karşı düzenlenen açık hava toplantılarında, daha sonra TBMM’de ve Kurtuluş Savaşı yıllarında hitabetin etkili örnekleri olarak gösterilen konuşmalar yapar ve güçlü bir hatip olarak tanınır.
Hamdullah Suphi Tanrıöver'in eserleri
- Namık Kemal Bey Magosa'da (1909),
- Günebakan (makaleler, 1929, haz. Fethi Tevetoğlu. 1987)
- Dağyolu (hitabeleri, 1931; Fethi Tevetoğlu. 1987).
- Anadolu Milli Mücadelesi (1946),
- Dağyolu ve Günebakan'dan Seçmeler (baskıya haz. M.Necati Sepetçioğlu, 1971).