Haccın rükünleri (farzları): Hanefiler’e göre haccın; ihram, arafat vakfesi ve ziyaret tavafı olmak üzere üç farzı vardır. Şâfiîler ise, bunlara saçları kısaltmayı veya tıraş etmeyi (halk veya taksîr) ilave ederek rükün sayısını beşe çıkarmışlar ve bu rükünler yerine getirilirken bir kısmında (ilk üçünde) sıraya riayet etmenin de farz (rükün veya şart) olduğunu söylemişlerdir. Rükünlerin tamamı, usulüne göre yapılmadıkça, ceza ve kefaret ödemekle hac sahih olmaz. Böyle bir durumda eksik kalan rüknün tamamlanması veya haccın kazası gerekir
Haccın farzları nelerdir
Haccın toplamda 3 adet farzı bulunmaktadır. Bu farzları hacca giden herkes için geçerlidir. Bu farzları mutlaka yerine getirmelisiniz. Aksi halde hac yapmış sayılmazsınız.
- İhrama girmek
- Arafat'ta vakfe etmek
- Kabe'yi tavaf etmek
Haccın vacipleri: Hanefi Mezhebi’ne göre Safâ ve Merve arasında sa‘y, müzdelife vakfesi, akşam ve yatsı namazlarının cem‘-i te’hir ile kılınması, minada şeytan taşlama (remy-i cimâr), saçların tıraş edilmesi veya kısaltılması ve veda tavafı haccın vaciplerindendir.
Haccın vacipleri nelerdir
Haccın Asli Olan Vacipleri:
- Sa’y
- Müzdelife vakfesi,
- Şeytan taşlama,
- Saçları tıraş etme veya kısaltma,
- Veda tavafı
Ayrıca bu vaciplerin dışında tamamlayıcı olan vacipler bulunmaktadır.
Hac vazifeleri ve sıhhat şartları
Haccın vazifelerinin farz olması şu şekildedir;
- Sağlıklı bir bedene sahip olunmalıdır.
- Bir kimse zorla hac görevinden alıkonulur veya hapsedilirse hac vazifesinden sorumlu değildir.
- Hac yolunun emniyetli olması gereklidir.
- En az 18 saatlik bir mesafeden hac yapacak bir kadın için yanında kocası veya mahremi sayılacak bir erkek bulunmalıdır.
- Kocasından boşanmış veya kocası ölmüş bir kadın bekleme süresi geçmeden hacca gidemez. Yani yeni boşanmış veya kocası yeni ölmüş bir kadın belirli bir süre beklemelidir.
Haccın sıhhatleri ise şöyledir;
- İslam olmak: Hacca gidecek kişinin Müslüman olması gereklidir.
- Özel yerlerde bulunmak ve görev yapmış olmak: Kabe ve Arafat’ta bulunmak.
- Belli bir vakit olmak: Zilhicce ayını beklemek gereklidir.
- İhram: Hac niyeti ile ihrama girmek gerekir.
Haccın sünnetleri: Hacda farz ve vacipler dışında kalan diğer menâsik haccın sünnetleridir. Hanefi Mezhebi’ne göre haccın başlıca sünnetleri kudüm tavafı, hac hutbeleri, arefe gecesini Mina’da geçirmek, bayram gecesini Müzdelife’de geçirmek (diğer üç mezhepte ise vaciptir), hac sonunda Mina’dan dönüşte, Mekke girişinde, Cennetü’l-muallâ civarında, Muhassab denilen vadide bir süre dinlenmektir (tahsîb). Sünnetlerin yerine getirilmesi haccın sevabını arttırır. Mazeretsiz terki mekruh olsa da bundan dolayı herhangi bir maddi ceza gerekmez.