Hac suresi 331. sayfadan başlar ve 340. sayfada biter, 17. cüzde yer almaktadır. Mushaftaki sıralamada yirmi ikinci, iniş sırasına göre yüz üçüncü sûredir 78 âyettir. Âyetlerinin çoğu Mekke’de, bir kısmı ise Medine döneminde inmiştir. Hac ibadetinden bahsettiği için bu adı almıştır. Sûrede ayrıca kıyamet gününün dehşetinden, kıyamet günü yaşanacak sahnelerden, cihattan ve helâk edilmiş eski toplumlardan söz edilmektedir.
Nûr sûresinden sonra, Münâfikin sûresinden önce inmiştir. Sûrenin üslûbu ve içeriği, bir kısmının Mekke, bir kısmının da Medine döneminde indiğini düşündürmektedir. Özellikle baş taraftaki âyetlerin Mekke döneminde inmiş olması ihtimali güçlü olduğundan, genellikle Mekkî olarak nitelenir ve bütününün iniş sırası itibariyle 103. sûre olduğu kabul edilir.
Hac suresi konusu
Sûrenin başında insanlara Allah’ın birliğine inanma ve O’na saygısızlıktan kaçınma çağrısı yapılırken kıyamet gününün dehşeti hatırlatılmakta, öldükten sonra dirilmenin gerçekliğini kavratmak için insanın meydana gelişine ilişkin aşamalardan ve tabiattaki yenilenmelerden söz edilmektedir. Daha sonra hac ve kurban ibadetinin amaçlarına,müslümanlara varlık mücadelelerini sürdürmeleri için hicret ve düşmanla savaş müsaadesi verildiğine değinilmekte, önceki toplumların başına gelenlerden ibret alınması için uyarılar yapılmakta, peygamberlerin getirdiği vahyin ilâhî kaynaklı olduğuna dikkat çekilmekte, evrende Allah’ın varlık ve birliğini gösteren deliller üzerinde düşünme fırsatı veren örneklere işaret edilmekte ve sonunda da müslümanlara, kendilerine yüklenen ulvî görevin bilincinde olmaları çağrısı yapılmaktadır.
İman, şirk, ibadet, cihad gibi konular üç ana çerçevede ele alınmaktadır. Bunlar hicret, savaş ve hacdır. Her üçünde de insanın yerini yurdunu terkedip uzaklara gitmesi, çeşitli zahmetlere katlanması ve aynı inancı taşıyanlarla kader birliği etmesi söz konusudur.
Arapça 331 nasıl yazılır : ٣٣١
Hâc Suresi’nin Fazilet ve Esrarı
Resulullah (Sallallahü Aleyhçi ve Sellem) buyurdu ki: "Her kim Hac Suresini okursa, geçmişte ve gelecekte hacc ve umre yapmış kişilerin sayısınca hacc ve umre sevabı verilir." (Kadı Beyzavi, Beyzavi Tefsir (Envarut-Tenzilk ve Esrarut-Te’vil), 2/98)
Hac Suresi’nin Sırları Hakkında Rivayetler
- Mahşerin dehşetinden emin olmak için okunur.
- Hac suresinin tamamı bir kaba yazılır, içine su konulur ve yazıların silinmesi kadar müddet bekletildikten sonra, bu suyu, devamlı zulmeden bir kimsenin bulunduğu yere serpilirse, bi-iznillah en kısa zamanda o zalimden kurtulunur.