Soru : Ğ'lerin söylenişi ve okunuşu nasıldır, alfabemizin sesi olmayan harfi yumuşak G nasıl telaffuz edilir?
Cevap : Türkçe'de "ğ" yalnızca yazımda vardır. Kendi başına söylenmesi olanaksızdır. Konuşurken, genellikle "ğ"den önce gelen ünlü harfi bir ölçü uzatarak söylenir.
- ağabey ➔ a:abi:
- ağaç ➔ a:aç
- ağır ➔ a:ır
- ağız ➔ a:ız
- bağımsız ➔ ba:ımsız
- boğaz ➔ bo:az
- çağatay ➔ ça:atay
- çığlık ➔ çı:lık
- dağıtım ➔ da:ıtım
- doğru ➔ do:ru
- düğme ➔ dü:me
- göğüs ➔ gö:üs
- kağıt ➔ ka:ıt
- mağara ➔ ma:ara
- öğüt ➔ ö:üt
- sağlam ➔ sa:lam
- yağmur ➔ ya:mur
- yoğurt ➔ yo:urt
"ğ" e / i seslerinin arasında ise, "ğ" yerine "y" sesi söylenir.
- beğendi ➔ beyendi
- beğendirmek ➔ beyendirmek
- beğeni ➔ beyeni
- beğenmek ➔ beyenmek
- çiğnemek ➔ çiynemek
- değer ➔ deyer
- değerli ➔ deyerli
- değil ➔ diyil
- değil mi ➔ diyil mi'
- değin ➔ deyin
- değirmen ➔ deyirmen
- değişik ➔ deyişik
- değişim ➔ deyişim
- eğ itmek ➔ eyitmek
- eğe ➔ eye
- eğelemek ➔ eyelemek
- eğer ➔ eyer
- eğik ➔ eyik
- eğilim ➔ eyilim
- eğim ➔ eyim
- eğitim ➔ eyitim
- eğri ➔ eyri
- leğen ➔ Ieyen
- meğer ➔ meyer
- seğirmek ➔ seyirrnek
- seğirtmek ➔ seyirtmek
- teğet ➔ teyet
- teğmen ➔ teymen
Yumuşak G telaffuzu
1) Hece sonunda veya kelime sonundaysa ğ'den önce gelen ünlü uzatılır.
Örnek: dağdan: daadan, sığ: sıı, eğlen: eylen
2) İki aynı ünlü arasında ise hiçbir harf duyulmaz.
Örnek: sığınak: sıınak, uğur: uur
3) Eğer bu iki aynı ünlü ön ünlü (ince ünlü/i,e,ü,ö) ise yine "y" sesi duyulur.
Örnek: düğün: düyün
4) 'a+ğ+ı' seslerinin ard arda sıralandığı kelimelerde ya "a" sesi uzatılır, "ı" sesi hiç söylenmez yahut da 'ğ' sesinin yerine hiçbir ses gelmez.
Örnek: ağır: aır, sağır: saır / ağır: aar, sağır: saar
7) ğ harfi, e ve i seslerinin arasında ise duyulmayabilir yahut "y" sesi duyulur.
Örnek: değil: diyil, diğer: diyer / deil, dier.