Forsa hikayesinin incelemesi
Forsa Konusu
Herkesler tarafından bilinen büyük bir deniz askeri olarak tanınan Kara Memiş’in tutsak olduğu yerde yaşadıkları ve daha sonraları oğlu Turgut Reis tarafından kurtuluşunu konu edinir.
Kara Memiş: Vatanına bağlı, güçlü, sabırlı, akıllı güçlü bir deniz askeridir. Turgut Reis: Osmanlı donanmasına mensup cesur, vatanına bağlı bir kaptandır. Kara Memiş’in oğludur.
Teması: Umut, inanç, hürriyet
Özeti: Yaşlı bir Osmanlı gemicisi düşmanlara esir düşer. Esareti boyunca umudunu hiç kaybetmez.
Hep, bir gün Osmanlı gemilerinin gelip kendisini kurtaracağını ümit eder. Esaretinin son günlerinde iyice yaşlandığı için onu yalnız bir adaya bırakırlar. Bir gün ufukta Osmanlı gemilerinin adaya yaklaştığını görür. Üstelik gelen geminin kaptanı kendi öz oğludur.
Olay Örgüsü:
- Kara Memiş adındaki tutsak bir ihtiyar adamın denize doğru yönelmesi ve sakin denize bakması
- İhtiyarın tanıtılması, neden esir olduğu ve geçmişte yaşadıkları
- İhtiyar adamın rüya görmesi ve Türk donanmasının adaya gelişi
- Forsa olan ihtiyarın rüya ile gerçek arasında bocalaması ve askerlere doğru koşması
- İhtiyarın Türk askerleriyle buluşması ve kendini tanıtması
- Askerlerin ihtiyarı kaptanın yanına götürmeleri
- Kaptanın yaşlı adamın babası olduğunu öğrenmesi
- İhtiyar tutsağın bayılması edebiyatfatihi.net
- Yaşlı adamın askerlerle savaşa katılmak istemesi
Forsa adlı hikayede olayları birbirine bağlayan unsurlar hikayenin de yapısını oluşturan kişiler, zaman ve mekandır.
Kişiler, Zaman ve Mekan
Hikayedeki Kara Memiş,Turgut, korsanlar, efendi, bağcı,Türk askerleri kişileri; otuz sene, kırk sene, altmış yaşında gibi yuvarlak ifadeler zamanı; korsan gemisi, ada ve Türk gemisi de olayların geçtiği mekanları göstermektedir.
Forsa adlı hikayede anlatılanların gerçek hayatta aynen yaşanması mümkün değildir.Çünkü metinde anlatılanlar ‘’kurmaca gerçeklik’’tir. Doğal gerçeklik olarak düşünülse bile aynı olay örgüsüyle kişilerle, zaman ve mekanlarıyla anlatılanların aynen yaşanması mümkün değildir.
’’İnsana özgü gerçeklik’’ söz grubu,insana ait her şeyi,onun hayal,tasarı,izlenim ve düşüncelerini de içine alarak ifade eden gerçekliği ortaya koymaktadır.
Mekan ve Özellikleri
Forsa adlı hikayedeki mekanlar ve özellikleri şu şekildedir;
- Korsan Kadırgaları: Kara Memiş’in kürek mahkumu olduğu mekan.
- Akdeniz kıyısındaki ada: Kara Memiş’in esir olarak satıldığı ve ömrünün geri kalanını geçirdiği mekan.
- Kulübe: Kara Memiş’in özgürlüğüne kavuştuktan sonra yaşadığı mekan.
- Kasaba: Kara Memiş’in acıktığında gittiği ada kasabası.
- Büyük Türk Kadırgası: Kara Memiş’in oğlu Turgut’la karşılaştığı mekan.
Forsa hikâyesini farklı bir mekânda yeniden kurgularsak hikâye aynı etkiyi göstermez. Çünkü metindeki kişiler ve mekanlar bir bütünlük oluşturacak şekilde kurgulanmıştır. Farklı mekanlar bu bütünlüğü bozacağı için hikaye aynı anlam bütünlüğüne ve etkiye sahip olmaz.
Zaman: Forsa adlı hikayedeki zaman ifadelesi olarak şu şekilde örnek verebiliriz:
*Bu ‘’her gece’’ uykusunda kendisini kurtarmak için birçok gemilerin pupa yelken gelmediğini gören zavallı eski bir Türk forsasıydı.
Zaman, metindeki yapıyı tamamlamak amacıyla kullanılan unsurlardan biridir.
Anlatıcı ve Bakış Açısı: Hikaye 3. kişili anlatıcı tarafından anlatılmıştır. Anlatıcı olayların öncesi ve sonrasını; kahramanların iç dünyalarına kadar bilen ilahi bakış açılı hakim anlatıcıdır.