2015-2016 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI AKÇAABAT ANADOLU LİSESİ FELSEFE DERSİ 1. DÖNEM 2. YAZILI SORULARI
1- “Sokrates’e göre felsefe sorularımıza yanıt vermek zorunda değildir. O, daha çok yanıtlarımızı sorgulamakla sorumludur.” Sokrates’in bu sözü felsefenin hangi özelliğini vurgulamaktadır?
a) Varlığı bütün olarak ele alması
b) Öznel görüşler içerdiği
c) Düşünsel bir etkinlik olduğu
d) Konularının çağa göre değiştiği
e) Eleştirel tutum sergilendiğini
2- “Felsefe, problemler üzerine çalışır, problemlerin mutlak çözümü üzerine değil.Eğer felsefede problemler çözülürse, felsefe olmaktan çıkıp bilim olur.” Buna göre aşağıdakilerden hangisi bilimi felsefeden ayıran bir özelliktir?
a) Akla dayanması
b) Tutarlı olması
c) Eleştirel olması
d) Kesin sonuçlarının olması
e) Sistemli olması
3- Aşağıdaki yargılardan hangisi felsefe-bilim ilişkisi için söylendiğinde yanlış olur?
a) İkisi de akla ve mantığa dayanır
b) İkisi de olanı olduğu gibi ele alır
c) İkisi de eleştirel ve sorgulayıcıdır
d) İkisi de evreni ve yaşamı araştırır
e) İkisi de sistemli bir araştırma faaliyetidir
4- Aşağıdakilerden hangisi felsefenin ilgilendiği konulardan biri değildir?
a) Doğa olaylarını kontrol altına alma
b) Madde ve ruh ilişkisini araştırma
c) Dünyayı ve insan yaşamını yorumlama
d) Bilimlerin yöntemini irdeleme
e) Mantıksal çıkarımlarla gerçeğe yaklaşma
5- “İnsan çevresine bilme isteğiyle yönelir.Bu yönelişin sonunda özneyle nesne arasında kurulan ilgi, bilginin ortaya çıkmasını sağlar.”Buna göre bilginin ortaya çıkması aşağıdakilerden hangisine bağlıdır?
a) İnsanın bilinçli davranmasına
b) Dış dünyanın insanın ihtiyacını karşılamasına
c) Bireyin önce iç dünyasını bilmesine
d) Öznenin sujeye bilinçli olarak yönelmesiyle
e) Sujeyle obje arasında bir bağın kurulmasıyla
6- I-Nane limon mide ağrısına iyi gelir
II- Ağrı dağı volkanik bir dağdır
III- Evrensel bir ahlak yasası olabilir
Sırasıyla yukarıdaki bilgi türleri hangi seçenekte verilmiştir?
a) Teknik bilgi- Bilimsel bilgi- Sanat bilgisi
b) Gündelik bilgi- Teknik bilgi- Ahlak bilgisi
c) Teknik bilgi- Bilimsel bilgi-Dini bilgi
d) Gündelik bilgi-Bilimsel bilgi-Felsefi bilgi
e) Bilimsel bilgi-Teknik bilgi-Felsefi bilgi
7- “İnsan karşılaştığı varlıkları tanıma ve bilmenin ötesinde onları kendi istekleri doğrultusunda kullanmak için değiştirme gücüne de sahiptir.” Bu cümlede anlatılan bilgi türü aşağıdakilerden hangisidir?
a) Bilimsel bilgi
b) Sanat bilgisi
c) Dini bilgi
d) Teknik bilgi
e) Gündelik bilgi
8- “Varlık felsefesi varlığı bir bütün olarak ele alıp onun var olup olmadığını, varsa hangi tarzda var olduğunu ve ne olarak var olduğunu sorgulayan bir felsefe disiplinidir.”Buna göre, aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
a) Felsefenin varlığa şüpheyle yaklaştığına
b) Filozofların varlığın olup olmadığını tartıştıklarına
c) Felsefenin varlığı bütünlüğü içinde ele aldığına
d) Filozofların varlığın ne olduğunu açıkladıklarına
e) Felsefenin varlıkla ilgili tüm problemleri çözdüğüne
9- “La Matrie insanı bir makineye benzetip, ruh denilen şeyin ancak bedenin organik yapısının bir türevi olabileceğini savunmuştur.” Buna göre La Matrie varlık konusunda hangi felsefi görüş içinde değerlendirilir?
a) İdealizm
b) Fenomenoloji
c) Plüralizm
d) Materyalizm
e) Entüisyonizm
10- “Descartes birbirinden farklı iki tözün varlığından söz eder.Ona göre ruh ve madde varlıkta bir arada bulunup birbirinden etkilenir.” Buna göre Descartes’in savunduğu düşünce aşağıdakilerden hangisidir?
a) Varlık karşıtların birleşmesinden oluşmaktadır
b) Gerçek varlık maddi niteliktedir
c) İdeada tümel olarak bulunan varlıklar gerçektir
d) Varlık hakkında hiçbir şey söylenemez
e) Varlık iki farklı unsurdan oluşur
11- Temellendirme, ileri sürülen bir sav için dayanak, gerekçe bulma işlemidir.
Bu tanıma göre, aşağıdaki yargılardan hangisi temellendirilmiştir?
A) Çocuklar sevgi ister.
B) Dershaneler, eğitim sisteminin ayrılmaz bir parçası oldu.
C) Arabayı dikkatli kullanmalısın.
D) Dersleri iyi dinlediğinden sınavı kazandı.
E) Bu yaz çok sıcak geçti.
12- Sofistler doğa konusundan çok insana ve topluma yönelmişlerdir. Ama yine de mutlak ve değişmez olan ile “değişen” arasındaki ilişkiye bakmışlardır. Temel olarak bilginin kuşaktan kuşağa, toplumdan topluma ve insandan insana değiştiğini söylemişlerdir.
Buna göre, Sofistler’in bilgi anlayışı için, aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Bilgi anlayışları rölativdir.
B) Felsefi düşünceleri dogmatiktir.
C) Ana varlık sorununu konu edinmişlerdir.
D) Nesnel bilgilerin olduğunu savunmuşlardır.
E) Bilginin kaynağı olarak sezgiyi kabul etmişlerdir.
13- “Descartes, deneyin sadece bilimsel ayrıntılar için geçerli olduğunu, doğa felsefesinin genel ilkelerinin ise tek başına akıl yürütme ile kurulabileceğini öne sürmekteydi. Doğanın sınırlarının araştırılmasında aklın gücüne inanmaktaydı.
Buna göre, Descartes’ın bilgi anlayışı, aşağıdaki akımlardan hangisine uygun düşer?
A) Deney verilerinin akılla temellendirilmesini savunan kritisizme
B) Bilginin kaynağının yalnızca deney olduğunu öne süren empirizme
C) Yalnızca fenomenlerin bilinebileceğini savunan pozitivizme
D) Doğru bilginin akla dayanarak elde edileceğini savunan rasyonalizme
E) Bilginin ölçütünün fayda olduğunu savunan pragmatizme
14- Platon’un dünyası somut nesnelerden değil matematiksel nesnelerden oluşur. Bu dünyaya fiziksel yoldan değil akıl yoluyla ulaşabiliriz.
Buna göre, Platon’un aşağıdakilerden hangisini savunması beklenir?
A) Gerçeğin bilgisine ulaşılamaz.
B) Bilginin kaynağı duyumdur, deneyden gelmeyen bilgi yoktur.
C) İnsan zihni başlangıçta boş bir sayfa gibidir.
D) Gerçek bilgi ancak zihinsel etkinlikle elde edilir.
E) Bilmek için inanmak gerekir.
15- İnsan zihni, doğuştan beyaz bir kağıt ya da boş bir levhaya benzer. Bu boş levha üzerine, işaretler, yaşantılardan sonra yazılır.
Bu parçada, aşağıdaki yargıların hangisi temellendirilmiştir?
A) Doğru bilgi geniş kapsamlı bir açıklamadır.
B) Deney, tüm bilgilerimizin kaynağıdır.
C) Kesin bilgiye ulaşmanın yolu şüphedir.
D) Deney ve akla uygun bilgi değerlidir.
E) Gerçek bilgi değişmez olanın bilgisidir.
16- Hume’a göre nedensellik, bir alışkanlık duygusundan başka bir şey değildir. O, “Biz her zaman ateşle birlikte ısı görürsek, sonunda ateşi gördüğümüzde, ısının ateşin bir sonucu olduğu sanısına kapılırız. Nasıl ki bilardo taşına değecek diğer bilardo taşının bu taşı hangi yöne iteceğini bilemezsem, tıpkı bunun gibi hangi olayın ne gibi bir sonucu doğuracağını da bilemem” demektedir.
Hume bu görüşünde, aşağıdakilerden hangisini savunmaktadır?
A) Nedensellik, alışkanlıkların kazandırdığı bir ilkedir.
B) İnsanlar yaşam koşullarını inanca göre düzenlerler.
C) Her bilgi gerçeğin doğru bir yansımasıdır.
D) İnsanlar yaşam koşullarında özgür eylemlerde bulunurlar.
E) Nedenselliğin insan düşüncesine kazandırdığı hiçbir şey yoktur.
17- I.Pozitivizm
II. Entüisyonizm
III. Realizm
IV. Nihilizm
Yukarıdaki felsefi yaklaşımlardan hangilerinin temel tartışmaları varlık hakkındadır?
A) I-II B) II-III C) III-IV D) II-IV E) I-III
18- Gorgias’a göre “hiçbir şey yoktur, olsa da bilinemez,bilinse de başkasına ifade edilemez.”
Aşağıdakilerden hangisi bu görüşe uygundur?
A)Varlık duyular alanıdır.
B)Varlık sürekli değişim halindedir.
C)varlığın kaynağı idealardır.
D)Varlık değişmeyen tek olandır
E)Varlık yoktur.
19- Bilim, realizmin temel varlık anlayışını kabul eder.Bilime göre varlık, dış dünyada var olan her türlü gözlenebilir ve deneylenebilir şeydir.Bu açıklamaya göre, aşağıdakilerden hangisi bilimin konusu içerisine giren bir varlık örneği olamaz?
A)Ağaç B)Hava C)Kaf Dağı
D)Atom E)Deve Kuşu
20- ‘Ne akla uygun ise o gerçektir ve ne gerçek ise o akla uygundur’ diyen Hegel’e göre aklın yasaları ile varlığın yasaları aynıdır.Hegel’in bu görüşünden aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A)İnsan duyulara başvurmadan sadece aklıyla gerçeği kavrayabilir.
B)Bir şey gerçek ise akıl ilkeleriyle uyumsuz olamaz.
C)İnsan aklı gerçeği kavrayamaz.
D)Akıl ile gerçeklik özdeştir.
E)Gerçekliğin ölçütü akla uygunluktur.
21- Filozof kelimesini ilk kullanan kişi aşağıdakilerden hangisidir?
a) Thales
b) Herakleitos
c) Pytagoras
d) Sokrates
e) Platon
22- Aristoteles’e göre varlık Toprak, Su, Hava ve Ateşten oluşmuştur. Aristoteles varlığın niceliğine ilişkin görüşlerden hangisi içerisinde değerlendirilebilir?
a) Politeizm
b) Monizm
c) Plüralizm
d) Düalizm
e) İdealizm
23- ‘Varlık nedir?’ sorusuna, felsefe tarihinde bazı filozoflar ‘varlık maddedir’, bazıları ’ideadır’,bazıları ‘hem madde hem idea’, bazıları ise ‘oluş’ olarak cevap vermişlerdir.‘Varlık nedir?’ sorusunun bu şekilde cevaplanması felsefi bilginin hangi özelliğini gösterir?
A)Öznelliğini B)Tutarlılığını C)Evrenselliğini
D)Birleştiriciliğini E)Nesnelliğini
24- Bilgiye ulaşmada hem akıl hem de deneyin gerekli olduğunu söyleyen akım ve filozof aşağıdakilerin hangisidir?
a) Platon-Rasyonalizm
b) Descartes-Empirizm
c) J.Locke-Empirizm
d) I.Kant-Eleştiri felsefesi
e) A.Comte-Pozitivizm
25- Aşağıdakilerden hangisi varlık konusundaki görüşleri bakımından diğerlerinden farklıdır?
a) Lao Tse
b) Aristoteles
c) T.Hobbes
d) Demokritos
e) E.Husserll