Evlilik, kadın ve erkeğin hayatlarını birleştirmek için yaptıkları sözleşmedir. Nikâh ise eşler arasında yapılan sözleşmenin ismidir. Nikâh, şahitler huzurunda yapılır ve topluma ilan edilir. Nikâhla iki insanın meşru birlikteliği topluma duyurularak kötü düşüncelerin önüne geçilir ve kurulan ailenin toplum tarafından kabulü sağlanır. Nikâhla birlikte karı-koca münasebetleri de başlar. Kadın ve erkeği birbirine bağlayan bu sözleşme doğacak çocukların hukuki statüsünü de belirler. İslam dinine göre evlilikte “mehir” kadının hakkıdır. Mehir, erkeğin evleneceği kadına nikâhta vermek zorunda olduğu ücrettir. Mehir, evlenen kadın için maddi bir güvencedir. Allah(c.c.) bu konuda şöyle buyurur: “Kadınlara mehirlerini gönül rızası ile (cömertçe) verin; eğer gönül hoşluğu ile o mehrin bir kısmını size bağışlarlarsa onu da afiyetle yeyin.” (Nisa suresi, 4. ayet)
Evlilik, insanları birbirine yakınlaştırır ve kaynaştırır. Ailelerin birlikteliğinden hısımlık ve dostluk bağları kurulur. Kayınvalide, kayınpeder, kayınbirader, baldız, bacanak, elti, görümce olarak adlandırılan yeni akrabalık ve arkadaşlıklar oluşur. Bu kurulan ilişkilerle toplumda kaynaşma meydana gelir.
Evliliğin psikolojik, fizyolojik ve sosyal amaçları
- Sevme ve sevilme ihtiyacı
- Toplumda bir yer edinebilme
- Birlikte güven içinde olma ve korunma duygusu
- Dayanışma duygusunu hissetme
- Geleceğe güvenle bakabilme
- Cinsel yaşamın meşru ve sağlıklı olarak düzenlenmesi
- Dünyaya yeni nesiller getirme
Dinimize göre nikâh yapmak evlilik için yeterlidir. Örf ve adetlerimizde olan bazı uygulamalar evlilik sürecini belirler. Sırasıyla söz kesme, nişan, kına gecesi ve düğün yapılarak evlilik gerçekleşir. Bu gelenekler toplumun bir araya gelmesine, kaynaşmasına, evlenen çiftleri tanımalarına ve onlara maddi ve manevi yönden destek olmaya yardım eder. Geleneklerimize göre düğünlerimizi yaparken aileler masraflar konusunda anlayışlı olmalı, yeni kurulan aileye destek olmalıdır. Anne ve babalar nişan ve düğün sürecinde israfa kaçmamalı, maddi ve manevi zorluklar çıkarmamalıdır. Peygamberimizin (s.a.v.), “Kolaylaştırınız, zorlaştırmayınız, sevdiriniz, nefret ettirmeyiniz” (Buhari, Cihad, 164) tavsiyesine uyarak evlilik sürecini kolaylaştırmalıyız.
Evlilik ve aileyle ilgili Kur’an-ı Kerim’deki ayetler ve Peygamberimizin (s.a.v.) hadislerinden bazıları şöyledir:
•Onlar, “Ey Rabbimiz! Eşlerimizi ve çocuklarımızı bize göz aydınlığı kıl ve bizi Allah’a karşı gelmekten sakınanlara önder eyle.” diyenlerdir. (Furkân suresi, 74. ayet)
“İyi erkeklerle iyi kadınları (birbirleriyle) evlendirin. (Dârimî, Nikâh, 10)
“Birbirlerini seven (çiftlerin birleşmesi) için nikâhtan daha iyi bir çözüm yoktur.” (İbn Mâce, Nikâh, 1)
“Bir kadınla dört şeyden dolayı evlenilir: Malı, soyu, güzelliği ve dini için. Sen dindar olanını seç. Aksi halde fakr-u zarurete duçar olursun!” (Buhârî, Nikâh, 16)