Afyon Kocatepe Üniversitesi (AKÜ) Veteriner Fakültesi Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı Laboratuvarı'nda pek çok kentten gönderilen et ve et ürünlerinde yapılan analizlerde meme, taşlık, kanatlı derisi, dalak, akciğer gibi sakatat bulundu.
Laboratuvarda, Türkiye'nin pek çok kentinden gönderilen kıyma, salam, sosis, sucuk, köfte, kavurma gibi et ve et ürünlerinin analizi yapılarak, içindeki katkı maddeleri araştırılıyor. 2005 yılından beri mikroskobik incelemeler yapılan laboratuvarda elde edilen sonuçlar ürkütücü çıktı. 'Yüzde 100 et' ibaresiyle satılan ürünlerde dalak, işkembe, yürek, bağırsak, akciğer, meme gibi sakatatın yanı sıra kemik, deri, kıkırdak ve kıl gibi maddeler tespit edildi.
AKÜ Veteriner Fakültesi Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç.Dr. Artay Yağcı, bazı firmaların daha fazla kâr elde etmek için çeşitli hilelere başvurduğunu belirtti. Sağlıklı beslenme için hayvansal gıdalardan etin başta geldiğini anlatan Doç. Dr. Yağcı, etteki bulgulardan sonra 'Yediğimiz gerçekten et mi?' sorusunun akla geldiğini söyledi.
SAKATAT KARIŞTIRILIYOR
Et ve et ürünlerinde sadece et (iskelet kası) ve yağ dokusu bulunması gerektiğini aktaran Doç. Dr. Yağcı, yaptıkları histolojik analizlerde et dışında meme, taşlık, kanatlı deri gibi pek çok yabancı dokuya rastladıklarını vurguladı. Türk Gıda Kodeksi Et ve Et Ürünleri Tebliğine aykırı biçimde düşük kaliteli et ve et ürünleri üretildiğini savunan Doç. Dr. Yağcı, "Et ürünlerinde kullanılmaması gereken yabancı maddeler ve sakatat ete karıştırılıyor. Bu durum, standartlara uygun ve yüksek kalitede üretim yapan firmalara karşı haksız rekabete neden olduğu gibi halk sağlığını da tehdit ediyor" dedi.
SADECE BİLGİSAYARLI HİSTOLOJİK ANALİZLE TESPİT EDİLEBİLİYOR
Histoloji- Embriyoloji Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Korhan Altunbaş da salam, sosis gibi emülsifiye et ürünlerinin üretimi yanında, hazır köfte ve hamburger üretiminde bazı üreticilerin mekanik olarak ayrılmış et kullandığını vurguladı. Doç. Dr. Altunbaş, mekanik olarak ayılmış etlerin kullanımının 2012 yılında yayınlanan et ve et ürünleri tebliğine göre yasaklandığını belirtti. Mekanik eti kemiklerden ancak makineler aracılığıyla ayrıştırılabilen et olarak tanımlayan Doç. Dr. Altunbaş, mekanik yolla ayrılan etlerin diğer ete göre çok daha çabuk bozulduğunu söyledi. Doç. Dr. Altunaş, mekanik üretim et karıştırılan ürünlerin sadece bilgisayarlı histolojik analiz ile mikroskop altında incelenerek tespit edilebileceğini açıkladı.
SON KULLANMA TARİHİ GEÇEN ET YENİDEN İŞLENİYOR
Yaygın olarak son kullanma tarihi geçmiş et ve et ürünlerinin kıyma makinesinden geçirilip yeniden et ürünlerine karıştırılarak piyasaya sürüldüğünü kaydeden Doç. Dr. Altunbaş, "Parçalanan bozuk etler diğer etlerle karıştırılarak tekrar kullanılabiliyor. Tekrar işlenerek piyasaya sürülen bu ürünler sağlığı ciddi şekilde tehdit ediyor. Ette kullanılan bu yaygın hileyi laboratuvarımızda tespit edilebiliyoruz" dedi.
FİYAT AŞIRI DÜŞÜKSE DİKKAT EDİLMELİ
Şüpheli bulunan ürünlerin analiz için laboratuvara gönderilmesi gerektiğine değinen Doç. Dr. Altunbaş, genellikle et üretimi yapan özel firmaların analiz yaptırdığını belirtti. Doç. Dr. Altuntaş, şunları kaydetti:
"Etin kilogram fiyatına göre salamın, sucuğun, sosisin fiyatı da dengeli olmalı. Tüketicilerimiz bu konuda bilinçli olmalı. Eğer fiyatlar aşırı düşükse mutlaka dikkat edilmeli. Halkın sağlığıyla oynayan gıda sahtekarları, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın etkili denetimleriyle deşifre ediliyor. Yine de halkımız dikkatli olmalı."