Eşkinci Ocağı, II. Mahmut tarafından kurulan askeri yapıdır.
Alemdar Vakası'ndan sonra Yeniçeri Ocağı'nı ortadan kaldırmak isteyen II. Mahmut, onun yerini alması için Eşkinci Ocağı'nı kurdu. Bunu bir tehdit olarak gören Yeniçerilerin ayaklanması, Vaka-i Hayriye'ye giden süreci hızlandırdı. İsyan ile birlikte Eşkinci Ocağı kaldırıldı.
Mayıs 1826 sonlarında II. Mahmud’un ve devlet ileri gelenlerinin katıldığı şeyhülislâm konağında yapılan toplantılarda Yeniçeri Ocağı’nın bozulma sebepleri görüşülerek savaş tâlimi yapmanın vâcip olduğuna dair çıkarılan bir fetva ile ulemânın tasdiki alındıktan sonra “eşkinci” adıyla tâlimli bir sınıfın teşkiline karar verilmiştir.
Bunun için hazırlanan Eşkinci Lâyihası’na göre İstanbul’daki elli bir yeniçeri ortasından 150’şer nefer alınarak ilk merhalede 7650 nefer eşkinci yazılacaktı. Her ortanın on beş neferi karakullukçu olacak, ayrıca her ortada birer tayın ustası, alemdar, vekilharç, ortabaşı ve çorbacı bulunacaktı. Yürürlükte olan ocak hiyerarşisi bozulmayacak, münhal vukuunda bir alt rütbedekiler bir üst rütbeye yükseleceklerdi. Altı yıl hizmet eden orta çorbacılarına gümrükten 120 akçelik tekaüt esâme*si verilecek, neferlerden emekliliğe hak kazananlar ve savaşta yaralananlara yine gümrükten tekaüdiye yevmiyesi bağlanacaktı.