Fransızca kökenli bir kelime olan resesyon (Fr. recéssion) "durgunluk" anlamına geliyor. (TDK)
Ağırlıklı olarak ekonomide kullanılan resesyon kelimesi; makroekonomide geleneksel olarak reel gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYİH) iki veya daha fazla çeyrek yıllık periyotta arka arkaya negatif büyüme göstermesi durumudur.
Ekonomide durgunluk olarak da adlandırılan resesyon kelimesi ekonominin inişe geçtiği süreçte daha sık kullanılır. Çok uzun bir resesyon ekonomik çöküş olarak adlandırılır.
Resesyonun bazı özellikleri ve gerçekleşme nedenleri
- Genellikle bir yıl sürer ve ürün maliyetleri ciddi oranda artar.
- Tüketimdeki düşüş az olsa da üretimdeki düşüş fazla olur.
- İşsizlik oranını arttırır.
- Finansal piyasalara zarar verir.
Resesyon nedir, olursa ne olur
Ekonomik durgunluk olarak adlandırılan resesyon, ülke ekonomilerinde istenmeyen durumlardır. Resesyonların ülke ekonomilerine ve vatandaşlarına direkt etkisi bulunmaktadır. Bu etkileri maddeler halinde, neden sonuç temellendirmesi yaparak açıklamak gerekirse;
Ülke ekonomisi küçülür ve dolayısıyla GYSİH negatif büyüme gösterir.
Resesyona giren ülkenin yerel para birimi döviz kurları karşısında değer kaybeder. Bu durumda ithal ürünlerin fiyatları artar ve ithal ürünlerden kaynaklı bir enflasyon baskısı oluşur. Bu nedenle halkın alım gücü azalır.
İthal ürünlerin fiyatı artacağından kaynaklı muadil yerli ürünler kullanılmaya başlanır, muadil ürünler yoksa dahi ithal ürünlerin tüketimi azalır. Bu durumda ithalat – dengesi olan cari denge, ülke ekonomisi lehine bozulma eğilimi gösterir. Diğer bir söylemle ithalat azalacağından cari açık azalma eğilimine girer.
Yerli para biriminin değer kaybetmesinden kaynaklı yerli iş gücünün maliyeti de azalır. Bu nedenle uluslararası piyasada yerli ürünlerin fiyat avantajı ortaya çıkar ve uluslararası piyasada yerli ürünlerin rağbet görmesine neden olur. Bu durum zamanla ihracatı artırır ve yerli ekonomide ki üretici çeşitliliğini de zamanla artırır. Bu durumunda etkisiyle cari açık azalma eğilimine girer.
Resesyonun başında işsizlik artma eğilimine girmektedir ve resesyon derinleştikçe de işsizlik artar.
Kur resesyondan kaynaklı arttıkça enflasyon artar ancak kur artışı durduğunda enflasyon artışı durur ve genellikle resesyon boyunca enflasyon olağan durumdan daha az olur.
Kişiler ve kurumlar için faizler artar dolayısıyla da borçlanma maliyeti artar. Bu durum iç talebin azalmasına neden olur. Dayanıklı ev aletleri, beyaz eşya, otomobil ve inşaat sektörleri gibi sektörler resesyonu daha derin hisseder.