Eklem bacaklılar, karasal hayata başarılı şekilde uyum sağlamış, dünya üzerinde geniş alanlara yayılmış omurgasız canlılardır. Eklem bacaklılarda bulunan dayanıklı ve hafif dış iskelet, uçmayı kolaylaştırır ve hemen altındaki iç organları korur. Dış iskelet, esnek olmadığından büyümeyi sınırlar. Bu nedenle eklem bacaklılarda embriyonel dönemde başkalaşım (metamorfoz) ve ergin dönemde deri değiştirme olayı görülür.
Eklem bacaklıların hareket organları; yürüme, yüzme, sıçrama, zıplama, uçma, yakalama, kazma, delme gibi değişik işlevleri yerine getirir. Kanat, hayvanlar âlemi içerisinde ilk defa böceklerde görülür. Eklem bacaklılarda beslenme tiplerine göre ağız yapıları; kesme, delme, çiğneme, yalama veya emme görevlerini yerine getirecek şekilde özelleşmiştir. Solunum çoğunda trakelerle, örümceklerde kitapsı akciğerlerle, suda yaşayanlarda ise solungaçlarla olur. Böceklerin dolaşım sıvısında solunum gazlarının taşınmasını sağlayan pigment bulunmaz.
Eklem bacaklılar açık dolaşım sistemine sahiptir. Boşaltım atıkları ürik asittir. Eklem bacaklılar ayrı eşeyli canlılardır. Bazı türleri hermafrodittir. Döllenme, dişi bireyin vücudu içerisinde gerçekleşir. Eklem bacaklı örneklerinden olan karıncalar, arılar gibi böcekler koloniler oluşturarak yaşar.
Eklem bacaklılara örnekler;
Yengeç, karides, ıstakoz, akrep, kene, örümcek, çekirge, kelebek, sinek, dev arı, kırkayak, çıyan gibi canlılar örnek olarak verilebilir.
Eklem bacaklıların özellikleri
- Tüm hayvan türleri içinde en büyük gruptur. Tür çeşitliliği, sayıları ve yayılış alanları çok fazladır.
- Protein ve kitin yapılı dış iskeletleri bulunur. Dış iskelet büyümeyi sınırlandığından bazıları deri (kabuk) değiştirir.
- Vücutları segmentlidir. Segmentler birbirine esnek bir deri ile bağlıdır.
- Baş, boyun ve göğüs olmak üzere üç bölümden oluşurlar.
- Açık dolaşım gözlenir.
- Bilateral simetri bulunur.
- Çizgili kasları sayesinde çok hızlı hareket ederler.
- Solunum organları, solungaç, trake veya kitapsı akciğerdir.
- Boşaltımı “malpighi tüpcükleri” ile yaparlar.
- İki açıklıklı (tam sindirim kanalı) sindirim kanalı bulundururlar.
- Kabuklular, örümceğimsiler (araknidler), çok ayaklılar ve böcekler şeklinde gruplara ayrılırlar.